Jak chronić rośliny przed przymrozkami

Maj to miesiąc, w którym siejemy i sadzimy kwiaty i warzywa. Choć czasami nic na to nie wskazuje, niestety w naszym klimacie w połowie miesiąca zdarzają się tzw. „zimni ogrodnicy”, którzy przynoszą przygruntowe przymrozki.  Jak chronić nasze rośliny?

Obsypywanie roślin ziemią.

Metoda ta jest stosowana zarówno dla roślin zimujących w gruncie, jak i dla wiosennej rozsady. Rośliny okopuje się z jednej i z drugiej strony ziemią, wyglądają jakby rosły w bruździe. Taką metodę można zastosować do kapusty włoskiej, a także do pora.  Obie rośliny mogą w ten sposób zimować w ziemi. Pory uprawiane w bruzdach i przysypane ziemia, mają nawet dłuższą wybielona część, co zwiększa plon. Obsypywanie ziemią jest również zalecane dla buraka ćwikłowego, kilkucentymetrowy kopczyk ziemi chroni główkę buraka przed przymrozkami. Kopczyki usuwa się po ustąpieniu przymrozków.

Okrywanie roślin kołpaczkami

Zabezpieczamy w ten sposób rośliny przed mroźnymi wiatrami, ważne jest tu również gromadzenie się pod kołpaczkami ciepła wypromieniowanego przez ziemię. Kołpaczki mogą być różne: nieprzezroczyste, wykonane z papieru (tektura, gazety, stare doniczki), jak i przezroczyste, wykonane z plastiku (np. ucięte dno od butelki). Indywidualne okrywanie roślin jest zabiegiem pracochłonnym, szczególnie przy ich dużej ilości. W przypadku okryć plastikowych trzeba również uważać, aby nie przegrzać znajdujących się pod nimi roślin.

Stosowanie osłon foliowych i z agrowłókniny

Przepuszczalność promieni słonecznych dla folii jest podobna jak dla szkła. Jednak temperatura obniż się szybciej pod folią niż pod szkłem. Przykrycie folią lub włókniną pozwala uzyskać przyspieszenie zbioru nawet o 2-3 tygodnie. Ciepło pod folia gromadzi się podobnie jak w inspekcie, dlatego trzeba pamiętać o wietrzeniu w ciągu dnia, aby usunąć nadmiar pary wodnej. Na takie przykrycie szczególnie dobrze reagują ogórki, osiąga się wówczas przede wszystkim znaczną zwyżkę plonu wczesnego oraz większy plon ogólny. Ogórki bowiem dobrze znoszą wysokie temperatury i wilgotność, nie lubią zaś chłodów. Osłony można położyć bezpośrednio na roślinach, a najlepiej pokusić się o zbudowanie małej konstrukcji z wygiętych prętów lub nawet z giętki gałęzi. Gdy temperatury się ustalą a rośliny rozrosną okrycia zdejmujemy.

Odymianie roślin

Wytwarzanie nad roślinami niskiego pułapu z dymu lub tzw. mgły, składającej się z cząsteczek stałych lub płynnych, zmniejsza lub hamuje wypromieniowanie energii cieplnej z powierzchni ziemi i roślin do wyższych warstw atmosfery. Do zadymiania stosuje się słomę, chrust, drewno, chwasty, smołę z węgla kamiennego, oleje z ropy naftowej, świece dymne. Najlepsze wyniki odymiania uzyskuje się na równym terenie podczas bezwietrznej pogody. Podczas wietrznej pogody lub na stoku, odymianie może nie przynieść żadnego efektu. Zamiast zadymiania stosuje się niekiedy spalanie wysokokalorycznych materiałów w celu uzyskania ciepła, bez względu na ilość uzyskanego dymu. Poniżej zdjęcie jak szwajcarscy plantatorzy winorośli walczą z mrozem.

Zraszanie roślin

Rośliny deszczowane mimo, że utworzyła się na nich skorupa lodu, znoszą mróz dobrze. Doświadczenia udowodniły możliwość ochrony roślin tą metodą w temperaturze do -3^oC, w niektórych przypadkach nawet do -7^oC. W ochronnym działaniu deszczowania pewne znaczenie może mieć ciepło wody użytej do zraszania. Temperatura wody wynosi zwykle ok. 5 ^oC, więc wraz z wodą wnosi się na opryskiwane rośliny pewną ilość ciepła. Zasadniczą rolę pełni tu jednak ciepło utajone zamarzania wody wyzwalające się podczas je zamarzania na gruncie lub zraszanych roślinach. Gdy woda zamarza na roślinie, temperatura rośliny pod pancerzem lodu podnosi się o kilka stopni i utrzymuje dostatecznie długo, aż do odmarznięcia, które odbywa się pod wpływem podnoszącej się temperatury o wschodzie słońca.

Deszczowanie powinno nastąpić gdy temperatura spada poniżej 0^oC, zraszanie musi trwać bez przerwy do wschodu słońca (gdy temp. podniesie się pow. 0^oC). Przerwanie zraszania podczas mrozu stanowi katastrofę dla roślin.