Czego brakuje pomidorom?

 

Oceniając stan zewnętrzny najpierw sadzonek a następnie dorosłych pomidorów jesteśmy w stanie stwierdzić, czego im brakuje. Oznaki niedoborów, ale też i nadmiarów najczęściej zaobserwujemy na liściach, w niektórych przypadkach także na owocach. Przyjrzymy się więc głównym oznakom braku lub nadmiaru składników odżywczych.

Głównymi składnikami odżywczymi są azot, potas, fosfor. Potem jest wapń, siarka, magnez. Na koniec żelazo, bor, cynk, miedź, mangan, molibden i chlor.

Brak lub nadmiar azotu

Azot jest jednym z najpotrzebniejszych przez pomidory pierwiastków. Odpowiada za wzrost i rozwój roślin. Zarówno jego nadmiar jak i niedobór negatywnie wpływa na pomidory. Najwięcej azotu pomidory potrzebują we wczesnej fazie rozwoju. Podczas owocowania zapotrzebowanie na azot znacząco się zmniejsza a zwiększa na fosfor i potas.

Oznaki niedoboru azotu

Jako pierwsze rozjaśniają się i zwijają dolne liście. Żyły na ich spodniej stronie nabierają niebieskawego a nawet czerwonego odcienia. Ten sam kolor pojawia się również na łodygach i ogonkach liściowych. Zauważalne staje się opóźnienie w rozwoju roślin. Nowe liście słabo rosną, stają się matowe i bladozielone. Występuje przedwczesne kwitnienie, zawiązuje się małe owoce, co daje plon o niskiej jakości.

brak azotu

Nadmiar azotu

Pomidory silnie rosną, liście są duże, soczyste, ciemnozielone. Pędy są potężne. Młode liście zaś są delikatne i się zwijają. Kwitnienie a następnie owocowanie jest opóźnione. Zbiory są marne. Powyżej piątego grona, kwiaty zaczynają opadać. Przy równoczesnym braku fosforu na owocach zaczynają pojawiać się ciemne paski. Nadmiar azotu prowadzi do upośledzenia wchłaniani żelaza przez rośliny oraz zwiększa podatność pomidorów na choroby.

Brak lub nadmiar fosforu

Fosfor odgrywa szczególną rolę w tworzeniu sytemu korzeniowego oraz w plonowaniu

Niedobór fosforu

Rozwój pomidorów jest opóźniony, w dłuższym czasie następuje wręcz zatrzymanie wzrostu. Łodyga i spodnia strona liści stają się fioletowe. Liście zwijają się w dół. Młode liście mają mniejszy kąt nachylenie w stosunku do łodygi. Na pomidorach jest mało kwiatów, owoce również są małe i bez smaku.

brak fosforu

Nadmiar fosforu

Rośliny mają nienaturalnie krótkie międzywęźla. Młode liście są cienkie, między nerwami rozjaśnione. Krawędzie liści są przypalone. Dolne liście pokryte są plamami i się zwijają. Zbiory są słabe.

Brak lub nadmiar potasu

Pomidory uwielbiają potas. Stosując nawozy warto zwrócić, aby była w nich duża ilość właśnie potasu. Potas odpowiada za odporność, plonowanie i smak pomidorów, niedobór zwiększa wrażliwość na choroby, niskie temperatury i bark wilgoci.

Niedobór potasu

Młode liście stają się małe i ciemne, zwijają się w dół, marszczą się a ich brzegi obumierają. Krawędzie starych liści przybierają rdzawe zabarwienie. Pojawiają się na nich martwicze punkty, które się rozszerzają aż cały liść wysycha i się kruszy. Wzrost pomidora jest spowolniony, pędy są cienki, słabe i kruche. Tworzy się niewielka ilość kwiatów a owoce dojrzewają nierównomiernie. Na dojrzałych owocach, przy szypułce tworzą się żółte plamy.

brak potasu

Nadmiar potasu

Rozwój roślin jest zahamowany, tworzą się długie międzywęźla. Młode liście stają się mniejsze, cieńsze, z chlorozą pomiędzy nerwami. Krawędzie liści nabierają brązowego odcienia i z czasem obumierają. Dolne liście pokryte są brązowymi plamami, marszczą się, więdną, zwijają i w końcu opadają.

Barak lub nadmiar wapnia

Wapń bierze udział we wzroście i rozwoju pomidorów. Jego brak spowalnia tworzenie systemu korzeniowego.

Niedobór wapnia

Wzrost pomidorów zwalania. Przy silnym niedoborze wierzchołek może się rozjaśnić i obumrzeć. Młode liście mogą mieć nieregularny kształt i pojawiają się na nich jasne plamy. Dolne liście są duże, ciemnozielone. Można zaobserwować opadanie kwiatów i zawiązków. W przypadku poważnego niedoboru na owocach rozwija się sucha zgnilizna wierzchołkowa.

brak wapnia

Nadmiar wapnia.

Na liściach pomidorów występują jasne palmy o nieregularnych kształtach. Żyły są zielone.

Brak siarki

Siarka odgrywa znaczącą rolę w procesie oddychania pomidorów, jeśli jest go za mało rośliny usychają. Zewnętrzne objawy niedoboru siarki są bardzo podobne do objawów niedoboru azotu. Przy niedoborze siarki roślina zaczyna jednak żółknąć od góry. Dolne liście się rozjaśniają i nabierają różowego odcienia. Ich żyłki stają się niebieskawo-czerwone. Pędy stają się zdrewniałe, twarde i kruche.

brak siarki

Niedobór magnezu

Oznaki pojawiają się w czasie owocowania. Dolne liście żółkną, ich brzegi marszczą się i wysychają.

brak magnezu

Brak lub nadmiar żelaza

Niedobór żelaza najczęściej występuje na glebach wapiennych. Roślin żółkną od łodygi do końcówek młodych liści. Żyły również się rozjaśniają. Występuje opóźniony wzrost rośliny i tworzą się małe kwiaty.

brak żelaza

Nadmiar żelaza

Zdrowe zielone liście zamierają bez widocznej przyczyny. Wzrost jest zahamowany i powstaje niewiele kwiatów.

Niedobór boru

Bor wpływa na zdolność zawiązywania owoców i odporność na choroby.

Pomidory kwitną, ale nie zawiązują owoców. Wierzchołki roślin są rozjaśnione i poskręcane. Młode liście zwijają się od czubka po ogonek. Liście stają się kruche, żyłki na nich ciemnieją. Na owocach mogą pojawić się ciemnobrązowe plamy.

brak boru

Niedobór cynku

Pierwiastek ten odgrywa znaczącą rolę przy wzroście i syntezie witamin. Niedobór najczęściej występuje na glebach piaszczystych, żwirowych i wapiennych.

Młode liście stają się małe, wąskie i rosną lekko pionowo. Często są pokryte żółtymi lub białymi plamkami. Na dolnych liściach pojawiają się szaro-brązowe plamy o różnych rozmiarach. Krawędzie liści skręcają się do góry. Liście z czasem całkowicie wysychają. Podobne plamy znajdują się na łodygach i ogonkach liściowych.

brak cynku

Niedobór miedzi

Miedź bierze udział w oddychaniu i w tworzeniu odporności na warunki stresowe.

Liście pomidora słabo wyglądają, często są wybielone na końcach, skręcone w rurkę. Nowe liście są małe o niebieskim zabarwieniu. Kwiaty opadają a pędy są słabe.

brak miedzi


Niedobór manganu

Występuje rzadko, głównie na glebach wapiennych i gdy podlewamy twardą wodą.

Liście stają mozaikowe. Zaczynają się rozjaśniać. Żyły są o niejednorodnym kolorze, ciemniejsze niż przy niedoborze żelaza. Kwiaty zasychają.

brak manganu

Niedobór molibdenu

W pomidorach niezwykle rzadki.

Młode liście zmieniają kolor z zielonego na nakrapiany. Krawędzie blaszek zwijają się do wewnątrz i obumierają. Pierwsze dwie pary liści są zawinięte w górę. Żyły nie zmieniają koloru.

brak molibdenu

Niedobór chloru

Również rzadki.

Młode liście mają wyraźną chlorozę pomiędzy nerwami i nieregularny kształt. Na starych liściach pojawia się brązowy odcień.


 

Niedobór

Jak zaradzić

Brak azotu

Karmić pomidory nawozem azotowym, np. mocznikiem (1 łyżka na 10 l wody)

Brak fosforu

Dokarmiać nawozem fosforowym. 1 szklankę superfosfatu zalewamy 1 litrem wrzącej wody i zostawiamy na 12 godzin. Rozcieńczamy napar w 10 litrach wody i podlewamy po pół litra pod krzak

Brak potasu

Pół litra roztworu azotanu potasu pod krzak ( 1 łyżka nawozu na 10 l wody)

Brak magnezu

Oprysk dolistny z siarczanu magnezu (1 łyżeczka na 10 l wody)

Brak cynku

Oprysk dolistny roztworem siarczanu cynku (5 g na 10 l wody)

Brak molibdenu

Występuje bardzo rzadko. Karmimy roztworem molibdenianu amonu (2 g na 10 l wody)

Brak wapnia

Oprysk roztworem azotanu wapnia (20 g na 10 l wody)

Brak boru

Opryskujemy szczególnie kwiaty roztworem kwasu borowego (5 g na 10 l wody)

Brak siarki

Oprysk roztworem siarczanu magnezu (1 g na 10 l wody)

Brak żelaza

Oprysk roztworem siarczanu żelaza (5 g na 10 l wody)

Brak miedzi

Oprysk roztworem siarczanu miedzi (1-2 g na 10 l wody)

Niedobór manganu

Oprysk siarczanem manganu (5 g na 10 l wody)

Brak chloru

Bardzo rzadki. Oprysk roztworem chlorku potasu (1 łyżeczka na 1 l wody)

Komentarze

  1. Super, dzięki, zwłaszcza za tabelke.

    OdpowiedzUsuń
  2. Super artykuł ! Bardzo pomocny ! Dziękuję : )

    OdpowiedzUsuń
  3. Dziękuję serdecznie za opublikowanie tego zestawienia. Jestem początkująca i to mój pierwszy rok uprawy pomidora od nasiona, do mam nadzieję plonów. Takie kompendium pozwala mi na określenie czego w tym szczególnym roku, może brakować moim podopiecznym.

    OdpowiedzUsuń
  4. SUPER info , bardzo konkretnie

    OdpowiedzUsuń
  5. Dziękuję! Okazuje się, że moim pomidorom brakuje magnezu. Idę podziałać!

    OdpowiedzUsuń
  6. Prosto,przystępnie i na temat.

    OdpowiedzUsuń
  7. Cenny jest nie tylko opis, ale także załączone zdjęcia. Dla amatorów to idealne źródło informacji.
    Czy w przypadku podobnych objawów na lisciach ogórka, można stosować te same środki?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak. Przy ogórkach warto jeszcze zwrócić uwagę na kształt owoców https://poradyogrodnika.blogspot.com/2020/07/krzywe-owoce-czyli-czego-brakuje-ogorkom.html?m=1

      Usuń
  8. Nie wiedziałem, że hodowla pomidorów jest aż tak skomplikowana.

    OdpowiedzUsuń
  9. Pięknie przedstawione bardzo dobra praca dziękuję o pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  10. Fantastyczny artykuł, aż pasuje mi go wydrukować i trzymać w segregatorze gdzie mam wszystko odnośnie mojego ogrodu. Wszystko pięknie opisane i do tego zdjęcia. Moim brakuje magnezu tak więc idę temu zaradzić.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niedobory magnezu, to chyba najczęściej pojawiające się niedobory w trakcie sezonu

      Usuń
  11. Bardzo dziękuję Autorowi za ten artykuł. Dziś rzadko można trafić na solidny i całościowy opis. Dużo się nauczyłam.

    OdpowiedzUsuń
  12. Podpisuję się 2 rękoma pod poprzednimi wpisami. Myślę, że właśnie takich artykułów potrzeba amatorom ogrodnictwa, a trudno je znaleźć w tzw. fachowej prasie typu "Działkowiec" i inne.
    Szczególnie ten rok jest jakiś trudny i inny dla pomidorów. Czułam, że wiele plam jakie w tym roku zauważyłam na moich pomidorach to nie jest zaraza ziemniaczana, ale nigdzie nie znalazłam potwierdzenia moich podejrzeń. Dopiero ten artykuł wszystko mi wyjaśnił. Okazuje się, że 1 roślina ( na około 40 szt posadzonych w gruncie i w donicach ), posadzona w donicy, miała niedobór molibdenu. Inne, braki boru, miedzi i magnezu. Bardzo dziękuję za ten artykuł. Też go sobie zapisałam.

    OdpowiedzUsuń
  13. Super artykuł. szkoda, że po sezonie na niego trafiłem :(

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz