Jarmuż, czyli trochę zieleniny w środku zimy


Jarmuż spokrewniony jest z dziką kapustą i uprawiany był już w starożytnej Grecji.  Jarmuż jest dwuletnią rośliną zielną, która w pierwszym roku rozwija gęsto ulistniona łodygę różnej długości. Liście w zależności od gatunku mogą być zielone, fioletowe, bądź brązowoczerwone. Ich obrzeża mogą być poskręcane, pofalowane, czy ząbkowane. Liście odmian ozdobnych potrafią być wielobarwne.
śnieg i mróz, nie czynią jarmużowi żadnej szkody

Jarmuż jest bogaty w składniki odżywcze (białko, witaminę C, prowitaminę A, wapń, potas, fosfor, żelazo oraz naturalne kwasy owocowe - jabłkowy, cytrynowy, chininowy), chociaż jego smak, nie każdego przekonuje.
Optymalne podłoże do uprawy jarmużu to bogate w próchnicę ziemie gliniaste o pH 6-7,5. Jarmuż jest podatny na kiłę kapusty, dlatego nie powinien być uprawiany przez dwa kolejne sezony na tym samym miejscu. Nie uprawiamy go też po innych warzywach kapustnych. Najlepiej uprawiać go w miejscach  zwolnionych po wczesnych warzywach jak szpinak, wczesna marchew czy sałata.
Jarmuż można wysiewać wprost do gruntu. Wtedy uprawiamy go podobnie jak szpinak. Jednak lepsze efekty daje sadzenie jarmużu z rozsady. Rozsadę wysiewamy około 5 tygodni przed planowanym sadzeniem (maj-lipiec). Sadzić można od końca czerwca do początku sierpnia. Czyli jest to idealny moment, aby posadzić go w miejscach już zwolnionych przez wczesne warzywa. Wcześniejsze sadzenie (czerwiec) spowoduje, że jarmuż bardziej się rozrośnie. Rośliny sadzimy w rozstawie 50x50 cm.
Jarmuż nie jest tak podatny na choroby i szkodniki jak inne kapustne. Jednak aby zminimalizować ryzyko, lepiej nie sadzić go blisko kapusty. Największe zagrożenie stanowi bielinek kapustnik. Często atakowany jest on także przez mączlika (szczególnie podczas suszy). Najprościej poradzić sobie z tymi szkodnikami poprzez częste podlewanie z węża, dzięki czemu spłuczemy owady z liści.
Jarmuż doskonale radzi sobie w zimowych warunkach. Jeśli jest ciepła zima, potrafi cały czas rosnąć. Większe mrozy nie czynią mu żadnej szkody, spokojnie wytrzymuje mrozy do -15oC. W czasie odwilży warto go podlewać. Z moich obserwacji wynika, że najbardziej szkodzi mu silny mróz, brak śniegu i wschodni, wysuszający wiatr. Wtedy liście mogą więdnąć. Najlepiej posadzić go w jakimś osłoniętym miejscu. Jeśli już posadziliśmy go w miejscu narażonym na mroźne wiatry, warto go zimą obłożyć świerkowymi gałązkami. Jeśli zaś mamy problem  z zającami, obkładamy jarmuż gałązkami z kolcami np. głogiem.
nawet pomimo zimy, widać od dołu nowe liście

Zbieramy zielone, największe liście zaczynając od dołu rośliny na bieżące potrzeby. Zbiory można już rozpocząć latem, jednak warto poczekać do października, aby liście dostały mrozu. Wtedy ich smak jest lepszy. Pełnia zbiorów to grudzień-luty. W sprzyjających warunkach na łodydze od dołu zaczną wyrastać nowe liście. Nie będzie już ich dużo, ale na początku wiosny będziemy cieszyć się świeżą zieleniną. Potem bardzo szybko jarmuż wybija w pędy kwiatostanowe i kwitnie.
Jeśli ktoś hoduje kury, jarmuż to idealne dla niego rozwiązanie. Kury lubią zieleninę, a zimą nie ma jej wcale, więc jest to idealne uzupełnienie zimowej, kurzej diety.




Komentarze