Zioła



Bazylia
 
Siew: na początku kwietnia
Okres kiełkowania: 2 tygodnie
Zbiór: od końca czerwca do sierpnia
Podlewanie: obfite
Choroby i szkodniki: brak

Bazylia lubi ciepło i słońce, można ją posadzić do gruntu w drugiej połowie maja, gdy minie niebezpieczeństwo przymrozków. Wymaga próchnicznej, dobrze uprawionej gleby i osłoniętego, nasłonecznionego stanowiska. Jest to roślina jednoroczna, która równie dobrze może być uprawiana w doniczkach.
Jeśli nie mamy czasu ani miejsca do przygotowania rozsady bazylii, możemy się zaopatrzyć w młode rośliny w pojemnikach w sklepie ogrodniczym. Sadzimy je na miejsce stałe w drugiej połowie maja.
Zasuszone liście bazylii nie mają zbyt intensywnego aromatu. Dlatego należy spożywać je zaraz po zbiorze lub drobno posiekać i zalać je obficie oliwą.

Cebula siedmiolatka

Siew: od marca do maja
Okres kiełkowania: 1 miesiąc
Zbiór: od maja do czerwca (liście) od lipca do października (kwiaty)
Podlewanie: słabo
Choroby i szkodniki: brak

Siedmiolatka jest rośliną aromatyczną, która ma jadalne liście i kwiaty, w smaku zbliżone do czosnku. Lubi gleby lekkie i wilgotne latem oraz słońce.
W pierwszym roku od czerwca a w następnych od maja, w miarę potrzeb zbieramy liście przeznaczone do natychmiastowego spożycia. Odcinamy je nisko nad ziemią jak liście szczypiorku.
Począwszy od lipca zbieramy kwiaty po rozwinięciu, wykorzystuje się je do surówek i sałatek.

Chrzan

Sadzenie:  w marcu-kwietniu
Zbiór: od października do kwietnia (w drugim roku po posadzeniu)
Podlewanie: słabo
Choroby i szkodniki: czernienie pierścieniowe chrzanu, żaczka warzuchówka

Ta wieloletnia roślina uprawiana jest dla mięsistego korzenia o pikantnym smaku. Chrzan dobrze rośnie na wszystkich glebach bogatych w substancję organiczną, lekkich i głęboko uprawionych. Należy przeznaczyć dla niego nasłonecznione stanowisko, najlepiej gdzieś w kącie ogrodu.
W lecie chrzan wykazuje tendencje do kwitnienia. Kwiatostany usuwamy jak najprędzej, gdyż osłabiają roślinę.
Chrzan warto rozmnożyć wegetatywnie. W tym celu podczas zbiorów wiosennych (w marcu) oddzielamy od korzeni przeznaczonych do konsumpcji fragmenty długości 10 cm, a następnie sadzimy je pionowo na głębokości6-8 cm. 

Cząber
 
Sadzenie: w marcu-kwietniu
Zbiór: od czerwca do października na bieżące potrzeby, do suszenia w drugiej połowie lipca
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: brak

Lepiej wybrać cząber górski (bylina), który raz posadzony plonuje przez wiele lat. Roślina dobrze się rozwija na niezbyt wilgotnej, lekko wapiennej glebie, w słonecznym, ciepłym miejscu. Ziele cząbru stosuje się do mięs, ryb, grzybów i serów oraz do potraw z fasoli i grochu.
Po kwitnieniu w sierpniu lub wrześniu przycinamy roślinę, aby usunąć zwiędłe kwiaty i pobudzić rozkrzewianie.
Pierwszego lata regularnie podlewamy raz w tygodniu. W następnych latach nie jest już to konieczne.

Estragon
 
Sadzenie: w marcu-kwietniu
Zbiór: od maja aż do mrozów
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: brak

Estragon jest rośliną wieloletnią, lecz wrażliwą na mróz. Należy sadzić go na glebach lekkich i przepuszczalnych, na stanowisku słonecznym. Na glebach ciężkich i wilgotnych rośliny są bardziej wrażliwe na mróz. Zimą pędy zamierają, a nowe wyrastają wiosną z karpy korzeniowej. Ziele estragonu może być spożywane w stanie świeżym lub suszonym.
Na glebach ciężkich i wilgotnych zimą, na dno dołka wsypujemy grubą warstwę żwiru.
W początku lata odcinamy pędy kwiatostanowe, jak tylko się pojawią.
Po 3-4 latach uprawy, w marcu, dzielimy kępę estragonu. Wykopujemy karpę korzeniową i przecinamy nożem na 2-3 części, z których każda ma co najmniej 4-5 pączków. Natychmiast sadzimy ponownie w nowym miejscu.

Koper ogrodowy
 
Siew: jesienią od połowy listopada oraz  od końca marca do początku sierpnia
Okres kiełkowania: 3 tygodnie
Zbiór: od maja do października młode liście a w lipcu-sierpniu kwitnące kwiaty, we wrześniu nasiona
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: mszyca

Młode listki kopru są popularną przyprawą do sałatek i sosów, starsze kwitnące rośliny stosuje się do kiszonych ogórków, nasiona zaś do potraw z kapusty. Koper dobrze rośnie na glebach lekkich i bogatych w azot, na stanowiskach nasłonecznionych i ciepłych.
Jeśli nie chcemy zbierać nasion kopru pod koniec sezonu, musimy regularnie przycinać rośliny do kilku centymetrów od ziemi, kiedy ich wysokość przekracza 20 cm. Unikniemy w ten sposób kwitnienia, które hamuje wyrastanie młodych liści.
Nie należ zbytnio ociągać się ze zbirem nasion, ponieważ szybko osypują się na ziemię.

Lubczyk
 
Sadzenie: w marcu-kwietniu
Zbiór: od maja do przymrozków
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: brak

Liście lubczyku mają intensywny selerowy aromat i stosowane są do przyprawiania zup i sosów. Ta wieloletnia roślina dobrze zimuje w naszych warunkach i co roku odnawia się z korzeni. Najlepiej rośnie na glebach zasobnych w wapń i głęboko uprawionych, w miejscach nasłonecznionych.
W drugi roku po posadzeniu lubczyk kwitnie w lipcu-sierpniu. Pęd kwiatowy odcinamy natychmiast, jak tylko pojawi się między liśćmi.

Majeranek
 
Siew: od początku kwietnia
Okres kiełkowania: 2-3 tygodnie
Zbiór: koniec czerwca początek lipca
Podlewanie: obfite
Choroby i szkodniki: brak

Majeranek to wieloletnia roślina aromatyczna, w naszym klimacie uprawiana jako jednoroczna. Wymaga gleby żyznej i ciepłej, bogatej w wapń oraz osłoniętego nasłonecznionego stanowiska. Latem trzeba majeranek obficie podlewać. Jest popularną przyprawą, szczególnie do mięs.
Majeranek wymaga obfitego nawożenia. Jesienią na zagonie przekopuje się obornik, wiosną zaś rozsypuje wieloskładnikowy nawóz mineralny.
Jeśli pogoda jest sprzyjająca można mieć dwa zbiory majeranku – w lipcu i we wrześniu.

Melisa
 
Siew: kwiecień-czerwiec
Sadzenie: w marcu kwietniu
Zbiór: od maja do października na bieżące potrzeby, do suszenia w sierpniu
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: brak

Kiedy pocieramy liście melisy, wydzielają silny cytrynowy zapach. Ta wieloletnia roślina dobrze znosi nasze zimy i łatwo się rozsiewa. Lubi gleby lekkie dobrze zdrenowane, głęboko uprawione oraz ciepłe i słoneczne stanowisko. Jej kwiaty są bardzo licznie odwiedzane przez pszczoły.
W początkach lata w kolejnych sezonach uprawy pędy przycinamy mniej więcej o połowę, aby zapobiec kwitnieniu, które hamuje tworzenie nowych liści.
Co 3-4 lata w marcu-kwietniu dzielimy melisę. Wykopujemy bryłę korzeniową i rozcinamy ją nożem na 2-3 części, które muszą mieć korzenie i pąki. Uzyskane w ten sposób rośliny należy od razu posadzić w nowym miejscu. 

Mięta
 
Sadzenie: w marcu-kwietniu
Zbiór: od maja do października na bieżące potrzeby, tuż przed kwitnieniem do suszenia
Podlewanie: słabo
Choroby i szkodniki: brak

Mięta jest rośliną wieloletnią wysokości 50-60 cm. Rozrasta się bardzo ekspansywnie dzięki podziemnym i nadziemnym rozłogom, dlatego trzeba ograniczać jej wzrost. Wymaga gleby żyznej, dobrze uprawionej i zatrzymującej wilgoć. Preferuje lekki cień. Zimą część nadziemna zamiera.
Aby zapobiec nadmiernemu rozrastaniu się mięty można ją uprawiać w dużych glinianych doniczkach (30 cm średnicy), które zakopuje się w wybranym miejscu tak, aby brzeg doniczki wystawał 1-2 cm na ziemię. Do suszenia ścina się ulistnione pędy przed kwitnieniem. Ziele suszy się w pęczkach, liście zaś rozłożone cienką warstwą.
Co 2-3 lata można odmłodzić swoją plantację mięty, sadząc nowe rośliny uzyskane z sadzonek. Na wiosnę odcinamy końcówki pędów długości 15 cm i pozostawiamy je w wodzie, aż pojawią się korzonki. W około 3 tygodnie później sadzimy początkowo w doniczce, następnie do gruntu.

Pietruszka naciowa
 
Siew: od marca do połowy maja
Okres kiełkowania: 3-4 tygodnie
Zbiór: od maja do wiosny następnego roku
Choroby i szkodniki: brak

Pietruszka jest rośliną dwuletnią- w pierwszy roku po wysiewie tworzy rozetę liści w drugim zaś zakwita i po wydaniu nasion ginie. Wymaga gleby próchnicznej i dobrze zatrzymującej wilgoć oraz nasłonecznionego stanowiska. Jej nać jest najbogatsza w witaminę C ze wszystkich warzyw.
Wieczorem dzień przed siewem warto namoczyć nasiona pietruszki w wodzie o temperaturze pokojowej, aby przyspieszyć kiełkowanie.
Pietruszka naciowa jest odporna na mróz, dlatego można zbierać ją przez całą zimę, nawet z pod śniegu, aż do wiosny.

Rozmaryn
 
Sadzenie: w maju
Zbiór: od maja do przymrozków
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: brak

Ten półkrzew pochodzący znad Morza Śródziemnego w naszych warunkach nie może pozostawać przez cały rok w gruncie. Na zimę przenosi się go do zabezpieczonego przed mrozem pomieszczenia. Wymaga gleby lekkiej, przepuszczalnej i nieco wapiennej oraz bardzo nasłonecznionego stanowiska.
Po kwitnieniu roślinę przycinamy, aby usunąć zwiędłe kwiaty i pobudzić rozkrzewianie.
Pierwszego lata podlewamy regularnie, mniej więcej raz w tygodniu. Nie jest to koniezne w następnych latach.

Szałwia

Bazylia

Sadzenie: w kwietniu
Zbiór: od maja do października na bieżące potrzeby, do suszenia latem nie później niż we wrześniu
Podlewanie: zbędne
Choroby: brak

Szałwia to roślina wieloletnia która może zimować u nas w gruncie. Należy jej zapewnić glebę ciepłą i lekko wapienną oraz nasłonecznione i osłonięte stanowisko. Na zimę warto roślinę zabezpieczyć kopczykiem ziemi wysokości 20-30 cm.
Każdej jesieni obcinamy wszystkie pędy na wysokości 12-15 cm od ziemi. Na wiosnę co 3-4 lata dzielimy kępę. Latem usuwamy zwiędłe kwiaty.
Konieczne jest regularne podlewanie przez pierwsze lato, średnio raz w tygodniu. W następnych latach nie jest to niezbędne.
Szałwia lekarska ma szczególna właściwość- odstrasza niektóre szkodniki, jak np. bielinka kapustnika .

 

Szczypiorek

Siew: w marcu-kwietniu
Okres kiełkowania: 12 dni
Zbiór: od kwietnia do listopada
Podlewanie: słabo
Choroby i szkodniki: brak

Szczypiorek jest rośliną wieloletnią, warzywem dostępnym od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Dobrze rośnie na każdej w miarę żyznej i niezbyt wilgotnej glebie. Lubi słońce, ale toleruje też półcień.
Pojawiające się latem pędy należy systematycznie usuwać, aby kwitnienie nie osłabiało roślin.



 
Tymianek

Sadzenie: w kwietniu
Zbiór: od czerwca do pierwszych mrozów, do suszenia pod koniec lipca
Podlewanie: zbędne
Choroby i szkodniki: brak

Ta niewielka krzewinka dobrze rośnie na glebie dość suchej i ciepłej, wapiennej. Tymianek sadzimy w pełnym słońcu, zwłaszcza w rejonach północnych. Nie znosi nadmiaru wilgoci. Przed zimą warto rośliny okopać.
Przez pierwsze lato konieczne jest systematyczne podlewanie tymianku (raz w tygodniu), nie jest to niezbędne w następnych latach.
Każdej wiosny przycinamy wszystkie pędy 5 cm nad ziemią aby pobudzić rozkrzewienie. W tym samym czasie co 3-4 lata dzielimy kępy

Komentarze

Prześlij komentarz