Uprawa gleby na wiosnę i analiza gleby

W zależności od pogody w lutym można już wykonywać niektóre prace wiosenne. Dotyczy to w szczególności przygotowania grządek oraz pierwszych upraw pod szkłem i folią. Ponadto jest jeszcze czas na ostatnie planowanie upraw. Uprawa gleby należy do najważniejszych zabiegów ogrodniczych i wpływa w decydujący sposób na uzyskiwane plony.

Jeśli gleba została jesienią przekopana, to po zimie dzięki działalności mrozu ma bardzo korzystną dla roślin gruzełkowatą strukturę. Nie jest więc zalecane
jej ponowne przekopywanie, chyba że jest zbyt zbita, co utrudnia uprawę. Wiosną należ spulchnić górną warstwę gleby na głębokości 10-15 cm w celu jej wyrównania i rozbicia większych brył. Nawet jeśli po zimie powierzchnia gleby wygląda na zbitą i zaskorupiałą, to lepiej ją lekko spulchnić niż przekopać. Tylko gleby wilgotne, wolno obsychające wymagają głębokiego przekopywania na wiosnę. Do tego stosowane są dwie metody-holenderska i regulówka. Pierwsza metoda to przekopanie na głębokość jednego szpadla. W tej drugiej przekopuje się glebę na głębokość 2-3 szpadli. Przy przekopywaniu należy zwrócić uwagę, by górna, żyzna warstwa gleby zawierająca próchnicę nie dostała się niżej. Należy więc ja zdjąć i odłożyć na bok, a po przekopaniu głębszych warstw ponownie ułożyć na wierzch.

                                                                                             

W celu dokładnej analizy gleby należy wysłać jej próbki do najbliższej Okręgowej Stacji Chemiczno Rolniczej. Takie badanie powinniśmy wykonać przynajmniej raz na 4 lata. Najlepszy termin to tuż po zbiorach, abyśmy mogli na wiosną odpowiednio zasilić glebę. Jakie analizy warto wykonać (ceny z 2014):

1. Podstawowa analiza gleby (oznaczenie pH (w KCl), zawartości fosforu (P2O5), potasu (K2O) oraz magnezu (Mg) kosztuje 11,56 zł (z VAT). Takie badania wykonuje się dla potrzeb doradztwa nawozowego jak również w celu określenia potrzeb wapnowania.
2. Gdy podejrzewamy, że nasze gleby są mało zasobne w niezbędne dla wzrostu i rozwoju mikroelementy warto przepadać je pod tym kątem, by w przyszłości zastosować odpowiednią profilaktykę mikroelementową. Do wyboru mamy dwa rodzaje badań. Analiza gleby na zwartość w niej boru B, miedzi Cu, cynku Zn, żelaza Fe, oraz manganu Mn kosztuje 46,25 zł. Ta sama analiza oprócz boru kosztuje 30,87 zł za jedną próbkę.

3. Samo oznaczenie pH wraz z wyliczeniem na jej podstawie dawki wapna kosztuje - 15,64zł. Warto taką analizę wykonać przed planowanym wapnowaniem. Przy czym bardziej wiarygodną analizą jest wyznaczenie dawki wapna na podstawie tzw. kwasowości hydrolitycznej. Analizę tą również można wykonać w OSCHR niemniej jednak cenę ustala się indywidualnie.
4. W Okręgowej Stacji Chemiczno - Rolniczej można również wykonać analizy dotyczące oznaczenia azotu mineralnego w glebie. W zależności od ilości prób pochodzących z różnych warstw gleby kosztują odpowiednio: oznaczanie azotu mineralnego 0-60cm (2 próbki z warstw:0-30,31-60) - 24,85 zł, natomiast oznaczanie azotu mineralnego 0-90cm (3 próbki z warstw:0-30,31-60,61-90) - 37,27 zł. Ze względu na duże wahania zawartości tego mobilnego składnika w glebie warto takie badania wykonywać na wiosnę przed ruszeniem wegetacji.
5. Możemy również wyznaczyć w glebie poziom próchnicy oraz oznaczyć w niej zawartość węgla organicznego C-org. Te parametry to wskaźniki żyzności gleby. Jedna próbka kosztuje - 35,80 zł.

Generalnie próbka musi być reprezentatywna, tzn., że w przypadku niejednolitej gleby, należy podzielić ją na sektory a następnie pobierać osobno, każdą próbkę na każdą glebę.
Próbki z poziomu próchniczego pobiera się z reguły z 15 - 20 miejsc z głębokości 0 - 20 cm z każdego kompleksu glebowego. Próbki np. z warstwy podornej podobnie pobiera się metodą odkrywkową. Potem się to miesza jako próbkę mieszaną i taką daje się do analizy dokładnie opisując.

Granulometryczna analiza (pławienie) ma na celu określenie objętości poszczególnych jej frakcji. W tym celu pobraną próbkę z górnej warstwy miesza się dokładnie z wodą (na 1/3 objętości gleby 2/3 wody) i na pewien czas odstawia. Poszczególne frakcje osiądą w warstwach. Najszybciej opada piasek, następnie glina oraz ił. Składniki organiczne (próchnica) długo pozostają na powierzchni.

Rodzaj gleby	Cechy	Sposób ulepszenia
Piaszczysta	Przesypuje się między palcami, nie daje się formować, składa się z kanciastych ziarenek, zawartość iłów do 10%	Konieczny dodatek ziemi gliniastej lub kompostu
Gliniasto-piaszczysta	Kleista, ziarenka piasku są wyraźnie wyczuwalne, przy formowaniu zbija się w gródki, zawartość iłów 20%	Dodanie próchnicy
Piaszczysto-gliniasta	Daje się formować ale szybko się rozpada, zawartość iłów do 30%	Dodanie próchnicy
Gliniasta	Przy rozcieraniu skrzypi, zawiera dużo piasku, wilgotna zlepia się, zawartość iłów 40%	Regularne wzbogacanie w próchnicę
Ciężka gliniasta	Przy rozcieraniu maże się, łatwo daje się formować, zawartość iłów do 60%	Dodanie piasku i próchnicy
Ilasta	Drobnoziarnista, gładka i śliska, łatwa do formowania, zawartość iłów ponad 60%	Wymaga głębokiego przekopywania, drenażu jak również dodania piasku i próchnicy
Wapienna i wytworzona z margla	Maże się w stanie wilgotnym, składa się z różnych rodzajów gleb i wapnia	Dodanie próchnicy
Próchniczna/torfowa	Zawiera co najmniej 30% substancji organicznej	Dodanie wapnia, gliny i piasku