Choroby i szkodniki w ogrodzie cz.2 Bakterie i grzyby

Wiele pożytecznych bakterii i grzybów bierze udział w powstawaniu próchnicy, wiązaniu azotu i rozkładzie szkodliwych substancji.

Należy tu jednak rozpatrywać gatunki bakterii i grzyby chorobotwórcze. Często porażenie wywoływane jest przez pogodę (zwłaszcza ciepło-wilgotną), ale przyczyną może być też zła struktura gleby i jednostronne nawożenie. Choroby bakteryjne poznajemy po objawach:

-więdnięcie

-zgnilizna owoców

-opadanie liści

Chorobom grzybowym i bakteryjnym możemy przeciwdziałać najczęściej środkami zapobiegawczymi:

-wybór zdrowego materiału siewnego

-zaprawianie nasion w wyciągach ziołowych

-podlewanie gnojówką z pokrzywy

-opryskiwanie wyciągiem ze skrzypu

-opryskiwanie preparatem krzemionki w uprawie biodynamicznej

-niestosowanie silnego nawożenia, lecz nawożenie kompostem

Kędzierzawość liści brzoskwini

Grzyb ten zimuje w szczelinach kory i pod łuskami pąków. Poraża głównie młode liście

i pędy, kiedy podczas rozwoju kwiatów panuje wilgotna pogoda. Liście mają żółte wybrzuszenia i marszczą się. Później przebarwiają się i opadają. W czerwcu drzewo ponownie wydaje pędy, jest jednak osłabione.

Środki zapobiegawcze

-dawki kompostu i jesienne ściółkowanie gleby

-sadzenie czosnku w kręgu wokół pnia

-dwukrotne opryskiwanie pędów (mieszanką z 2% wapna z glonów i 5% gnojówki z pokrzywy)

-opryskiwanie zimowe ( 2% szkła wodnego i 3% wapna z glonów)

-pierwsze porażone liście usunąć i zniszczyć

-środki chemiczne: Miedzian, Syllit 65 WP, Carpene 65 WP, Pomarsol Forte 80 WG, Thiram Granuflo 80 WP oraz Kocide 101 WP.

Mączniak

Mączniak prawdziwy. Pokrywa mączysto-szaro-białym nalotem liście i pędy jabłoni, brzoskwini, pigwy, truskawki, agrestu, grochu, ogórka, róży, winorośli oraz niektórych roślin ozdobnych. Łatwo przenosi się z jednej rośliny na drugą.

Mączniak rzekomy. Poraża groch, ogórki, kapustę, szpinak, balatę, rabarbar, cebulę, buraki, winorośl i rośliny ozdobne, przeważnie na dolnej stronie liści.

Na górnej stronie liści pojawiają się początkowo jasne, nieostre, później ciemne plamy.

Mączniak właściwy występuje szczególnie intensywnie podczas pogody wilgotno-cieplej

i po łagodnych zimach, zdarza się też jednak i w suche lata. Mączniak rzekomy potrzebuje

do rozprzestrzeniania się wilgotnej pogody.

Każdy gatunek mączniaka związany jest ze specyficzną rośliną-żywicielem i latem przerosi się z jednej rośliny na drugą. W końcu okresu wegetacji porażenie jest silniejsze. Grzybnia zimuje na obumarłych liściach. Mączniak właściwy może wyrządzić wielkie szkody na gęsto rosnących i nie ciętych drzewach owocowych. Odmiany Jonatan, Landsberska i Koksa Pomarańczowa są podatne na mączniaka. Nie należy ich uprawiać na suchej glebie. Grzybnia mączniaka rzekomego wnika głęboko w tkankę liścia. Dlatego trudno jest go zwalczać i należy tu raczej stosować środki zapobiegawcze i wzmacniające rośliny.

Środki zapobiegawcze:

-wybierać możliwie odporne odmiany

-nie sadzić zbyt gęsto

-nie stosować nawozów powodujących bujny wzrost

-dobrze spulchniać glebę

-przy porażeniu przestrzegać wieloletniego płodozmianu

-przy porażeniu drzew owocowych wycinać porażone końce pędów

-młode rośliny podlewać wyciągami z rumianku, cebuli, wrotyczu albo skrzypu

-opryskiwać nadmanganianem potasu

-środki chemiczne: Topas 100 EC, Score 250 EC, Nimrod 250 EC, Topsin M 500 EC.

Rdza gruszy

Zmieniając żywiciela grzyb ten żyje w zimie napędach różnych ozdobnych gatunków jałowca, latem zaś na gruszy. Na liściach gruszy grzyb ten objawia się żółtopomarańczowymi plamami. Jesienią na dolnej stronie liści możemy zobaczyć lekkie wypukłości przypominające małe kratery.

Środki zapobiegawcze

-usuwać ozdobne jałowce rosnące w pobliżu gruszy

-w kwietniu sprawdzić, czy na jałowcu nie ma zgrubiałych, śluzowatych miejsc; wyciąć je i zniszczyć

-środki chemiczne: Miedzian 50 WP, Kaptan 50 WP, Topsin M 500 SC, Zato 50 WG, Score 250 EC.

Czerń rzodkwi

Zarodniki tego grzyba rozprzestrzeniają się szczególnie w glebach o odczynie zasadowym. Porażają rzodkiew i rzodkiewkę . Przez włośniki i szczeliny w zgrubieniach korzeniowych grzyb wnika do ich wnętrza . Nabierają wówczas sinoczarnego zabarwienia i pękatą.

Środki zapobiegawcze

-przestrzegać płodozmianu

-nie wapnować gleby, nie używać świeżego obornika

-niszczyć porażone rośliny

-środki zapobiegawcze:

Zgnilizna gorzka

Choroba zgnilizny gorzkiej występują zarówno na wiśniach, jak i na owocach drzew ziarnkowych. Grzyb poprzez skórkę wnika do wnętrza owocu. Zauważamy go najczęściej na początku dojrzewania. W przechowywaniu owoców grzyb rozwija się dalej. W zaawansowanym stadium na okrągłych, brunatnych, zapadniętych miejscach ukazują się białe, czerwonawe albo czarne pęcherzyki. Miąższ porażonych owoców ma gorzki smak.

Środki zapobiegawcze

-dobre cięcie prześwietlające drzew

-owoce przeznaczone do przechowywania zrywać w odpowiedniej porze

-kontrolować przechowywane owoce

-usuwać zaschnięte owoce

-środki chemiczne Captan 80 WG, Kaptan Plus 71,5 WP, Kaptan Zaw. 50 WP, Merpan 480 SC bądź Merpan 80 WG

Zaraza ziemniaczana

Tę chorobę grzybową może przenieść zainfekowany materiał nasadzeniowy albo pozostałości poprzednich zbiorów; szczególnie szybko rozprzestrzenia się ona przy cieplej i wilgotnej pogodzie. Występuje na ziemniakach, pomidorach i papryce. Na liściach i łodygach pojawiają się brunatne plamy. Roślina przedwcześnie obumiera. Na bulwach ziemniaków ukazują się brunatne plamy z rdzawoczerwonymi, przebarwionymi śladami gnicia. Na owocach pomidorów pojawiają się plamy od zielonobrunatnych do czarnych; owoce stają się niejadalne.

zaraza na ziemniakach

zaraza na pomidorach

Środki zapobiegawcze

-czterokrotne opylanie wapnem z glonów albo mączką mineralną, dla wczesnych ziemniaków od połowy maja, dla późnych od czerwca, w odstępach siedmiodniowych

-opryskiwanie naparem z łusek czosnku albo cebuli, w tych samych terminach co posypywanie

-środki chemiczne: Acrobat MZ 69 WG, Amistar 250 SC, Amistar Opti 480 SC, Cabrio Duo 112 EC, Miedzian 50 WP, Polyram 70 WG, Ridomil Gold MZ, Pepite 67,8 WG, Signum 33 WG

Choroby wirusowe

Objawy chorób wirusowych wyglądają bardzo różnie. Zdarzają się zarówno zniekształcenia takie jak karłowacenie albo zniekształcenia owoców, jak i mozaikowe przebarwienia .

Przy porażeniu przez niektóre wirusy szkody są nieznaczne, przy innych jednak, w niekorzystnych warunkach pogodowych i glebowych, mogą prowadzić do całkowitej straty plonów. Wirusy są to drobnoustroje, które żyją w soku roślin. Wyjaśnia to łatwość przenoszenia ich przez: nicienie w glebie, owady ssące (mszyce), narzędzia (sekatory i in .),

i nasze ręce. Wirusów nie można leczyć, można jedynie ich unikać przez środki zapobiegawcze.

Do najczęściej występujących chorób wirusowych należą : mozaika tytoniowa i smugowatość ziemniaka.

mozaika tytoniowa

Środki zapobiegawcze

-kupować materiał odwirusowany

-po pracy przy porażonych roślinach dezynfekować ręce i narzędzia

-zwalczać nosicieli wirusów (mszycę brzoskwiniowo-ziemniaczaną i in.)

-zdrowe rośliny chroni przed infekcją opryskiwanie chudym mlekiem 

-niszczyć chore części roślin