Sezon ogrodniczy powoli się kończy. Czas na ostatnie zbiory i sprzątanie ogrodu. Październik to też dobry czas, a przez wielu uznawany za najlepszy, na sadzenie drzew i krzewów owocowych i ozdobnych. Pracom w ogrodzie powinno sprzyjać "babie lato", oby ciepłych dni nie brakowało.
Lista rzeczy do zrobienia w ogrodzie jesienią (do druku)
W sadzie sadzimy nowe drzewa i krzewy owocowe. Dobrze jest wybrać materiał szkółkarski najwyższej jakości. Wybierając drzewka miejmy na uwadze to, czy jesteśmy w stanie zapewnić im dostateczną ilość miejsca w naszym ogrodzie. Do małych ogrodów zawsze też możemy wybrać odmiany kolumnowe lub karłowe.
Prawidłowy dół do sadzenia drzew i krzewów owocowych, wymiary, głębokość (tabela)
Po co i jak podlewać drzewa owocowe jesienią
Zbieramy ostatnie owoce późnych odmian jabłoni i grusz. Poza tym zbieramy orzechy oraz winogrona. Warto również zbierać mniej popularne owoce z krzewów, także te dziko rosnące: jarzębinę, dereń, rokitnik, pigwowce, bez czarny, dziką różą. Te owoce to bogactwo witamin a często kiedy dostaną jesiennego przymrozku zyskują na smaku.
Jak zbierać owoce. Od Agrestu do Wiśni
Na pniach drzew owocowych zakładamy opaski lepowe lub z papieru falistego w celu wyłapania szkodników schodzących po pniu do gleby na zimowanie, lub wchodzących, aby złożyć jaja, lub znaleźć schronienie w spękaniach kory. Opaski regularnie kontrolujemy, niszczymy i zakładamy nowe.
Opaski lepowe na drzewach owocowych
Możemy pobierać do ukorzenienia sadzonki porzeczek, agrestu i winorośli.
Po większych przymrozkach, kiedy zważy owoce, przycinamy tuż przy ziemi maliny odmian jesiennych (te które powtarzają owocowanie i owocują na pędach jednorocznych).
Cięcie i rozmnażanie malin jesiennych
Z gałęzi drzew zdejmujemy zaschnięte owoce, tzw. mumie. Wygrabiamy również opadłe owoce i liście spod drzew. Ograniczymy w ten sposób rozprzestrzenianie się groźnych chorób grzybowych po sadzie.
Kiedy liście jabłoni zaczynają opadać opryskujemy je 5% roztworem mocznika co przyspieszy ich rozkład i zniszczy zarodniki parcha jabłoni.
Oprysków raczej już nie będziemy więcej stosować, dlatego warto dobrze umyć, wyczyścić a potem osuszyć opryskiwacze.
Oczyszczamy z trawy i chwastów miejsce wokół pni drzew i krzewów owocowych. Zaraz rozkładamy tam obornik lub kompost. Nie dość, że nawieziemy w ten sposób rośliny, to dodatkowo warstwa takiej ściółki ochroni korzenie przed przemarznięciem. Warto z usuwaniem chwastów się pospieszyć, bo możemy przy tej czynności uszkodzić korzenie, które do zimy muszą zdążyć się zregenerować.
W ogrodzie warzywnym kończymy zbiory warzyw ciepłolubnych pomidorów, papryki, cukinii, fasoli (o ile nie wystąpiły przymrozki we wrześniu) oraz dyni.
Kiedy zbierać i jak przechowywać dynie
Zbieramy również zielone pomidory i umieszczamy je w kartonie w pomieszczeniu. Do kartonika warto włożyć jabłko lub banana, aby przyspieszyć dojrzewanie pomidorów.
Kilka sposobów na dojrzewanie zielonych pomidorów
Pozyskiwanie nasion pomidorów przy pomocy fermentacji
Zbieramy kapustę do przechowywania oraz do kiszenia.
Czy warto obrywać dolne liście kapusty
Jak przechowywać kapustę przez zimę
Wykopujemy warzywa korzeniowe. Zaczynamy od buraczków, które są bardziej wrażliwe na przymrozki a potem czas na marchew, seler i pietruszkę. Por może zimować w gruncie (o ile jest to odmiana mrozoodporna). Ale jeśli mamy taką możliwość to warto por przenieść i zadołować w inspekcie, czy szklarni. Zawsze jest go wtedy zimą łatwiej wykopać.
Co zebrać z ogrodu przed przymrozkami
Dlaczego korzenie marchwi są zniekształcone, rozdwojone, itd.
Regularnie sprawdzamy stan wykopanych już warzyw, owoców a także bulw i cebul kwiatowych.
W jakich warunkach powinny być przechowywane warzywa
Jeśli róże kalafiorów są jeszcze małe, to można wykopać całą roślinę, umieścić ją w skrzynce wypełnionej ziemią i przenieść np. do piwnicy, gdzie powinny dojrzeć.
Przygotowujemy (nawozimy, przekopujemy, zagrabiamy) zagony na siewy ozimych odmian marchwi, pietruszki i cebuli. Największy problem to wybór odpowiedniego terminu na siew, tak aby nasiona warzyw zdążyły spęcznieć, ale przed zimą nie zdążyły wzejść. Pozostaje obserwować pogodę i siew przeprowadzić, kiedy ustalą się dość niskie temperatury, ale ciągle powyżej zera.
Na opustoszałych zagonach wysiewamy rośliny na zielony nawóz. W październiku dobrze sprawdzi się siew mrozoodpornych poplonów np. żyta ozimego. Zboże możemy przekopać późną jesienią, albo zostawić do wiosny. Pozostawione zboże ochroni glebę zimą przed erozją wietrzną i mrozową.
Jaki nawóz zielony (poplon) wybrać
Przekopujemy poplony wysiane w we wrześniu.
Jesień to dobry czas na nawożenie gleby obornikiem i kompostem. Obornik dobrze jest z glebą przekopać, kompostem wystarczy wyściółkować, ewentualnie lekko wymieszać z wierzchnią warstwą ziemi. Takie nawożenie warto przeprowadzać kiedy temperatura jest powyżej +10ºC, przy niższej temperaturze procesy rozkładu obornika i kompostu nie będą przebiegać prawidłowo.
W którym roku po oborniku uprawiać warzywa?
Obornik zwierzęcy w ogrodzie warzywnym
Jesień to też dobry moment na wapnowanie gleby. Należałoby jednak najpierw zbadać pH gleby, aby sprawdzić czy taki zabieg jest w ogóle konieczny. Dobrze jest użyć wapna magnezowego, nie dość że podniesiemy pH gleby to jeszcze przy okazji wzbogacimy ją o magnez. Nie należy łączyć nawożenia obornikiem i wapnowania. pomiędzy jednym a drugim zabiegiem powinno minąć minimum 4-6 tygodni.
Sadzimy czosnek. Wybieramy największe ząbki, które powinny utworzyć duże główki. Sadzimy je na głębokość od 4 do nawet 10 cm. Na glebach ciężkich głębiej, na lekkich płycej.
Po zakończeniu zbiorów sprzątamy tunele i szklarnie. Szyby i folię dobrze jest umyć. Glebę przekopać a jeśli mieliśmy problem z chorobami grzybowymi na roślinach, należałoby również tunel odkazić. Na zimę można wysiać nawozy zielone, lub glebę nawieźć i przekopać.
Odkażanie szklarni, tunelu foliowego siarką
Poplon w tunelu foliowym i szklarni
W ogrodzie ozdobnym kontynuujemy sadzenie kwiatów cebulowych przede wszystkim tulipanów.
Jakie kwiaty cebulowe sadzimy jesienią (tabela)
Wykopujemy cebule, bulwy, karpy kwiatów nie zimujących w gruncie np. dalie i mieczyki.
Dzielimy i przesadzamy byliny, które kwitły wiosną i jesienią. Uschnięte pędy bylin przycinamy.
Jak przycinać byliny przed zimą
Kiedy zaczynają zagrażać przymrozki przenosimy na zimowanie do pomieszczeń rośliny tarasowe nie odporne na mróz. Pomieszczenie powinno być raczej chłodne i widne.
Datura (brugmansja, trąby anielskie) - uprawa, rozmnażanie, zimowanie
Jesień to dobry czas również na sadzenie drzew i krzewów ozdobnych, zwłaszcza róż. Róże po posadzeniu warto od razu kopczykować, aby uchronić je przed przemarznięciem. Podobnie można postąpić z innym roślinami rosnącymi w gruncie a podatnymi na przemarzanie.
Mnogość materiałów (liście, resztki roślinne, itd.) sprawia, że jesień to dobry czas na założenie pryzmy kompostowej. Na wiosnę powinniśmy mieć gotowy kompost.
Dla liści jednak warto zrobić osobną pryzmę. Rozkładają się trochę wolniej i kompost z nich nie jest tak bogaty w składniki pokarmowe. Jeśli nie mamy miejsca na nowy kompostownik można liście włożyć do foliowego worka i zrobić z nich ziemię liściową.
Jakie liście można kompostować. Ziemia liściowa
Już w październiku warto przygotować materiały na zimowe okrycia roślin: słomę, gałązki świerkowe, torf, włókninę, itd. W razie nagłego ochłodzenia będziemy te materiały mieć pod ręką.
Jak nie okrywać roślin na zimę
Jesienią trawę kosimy już rzadko. A pod koniec października ścinamy trawę ostatni raz. Ostatnie koszenie dobrze jest zrobić na wyższą wysokość niż kosiliśmy w trakcie sezonu.
Chowamy węże do podlewania, konewki, opróżniamy zbiorniki na wodę, zabezpieczamy krany przed mrozem, przedmuchujemy linie kroplujące. Z oczek wodnych i sadzawek wyciągamy filtry i pompy.
Regularnie podlewamy rośliny zimozielone, aby przed zimą zgromadziły dużo wody i nie groziła im susza fizjologiczna.
Dlaczego warto podlewać rośliny zimozielone zimą
Czy można ponownie wykorzystać ziemię z doniczek
Jak przechowywać doniczki przez zimę?
Co zrobić w ogrodzie przed jesiennymi deszczami
Październik w przysłowiach
Gdy październik mroźny, to nie będzie styczeń groźny
Po świętej Brygidzie (08.10) babie lato przyjdzie
Gdy w październiku ciepło chadza, w lutym mrozy naprowadza
Do świętej Jadwigi (15.10) pozbieraj jabłka, orzechy i figi
W październiku, gdy liść z drzewa niesporo opada, późną to wiosnę zapowiada
Od świętej Urszuli (21.10) oczekuj śnieżnej koszuli
Jesień bezdeszczowa to zima wiatrowa
Na św. Szymona (28.10) babie lato kona
Październik stoi u dwora, wykop ziemniaki pora
 |
| kliknij tutaj, aby otworzyć kalendarz w nowej karcie i go powiększyć |
Symbolem liścia oznaczono najlepsze dni do siewu sadzenia i zbioru roślin liściowych: np. sałaty, kapusty, szpinaku
Symbolem owocu oznaczono najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin owocujących nad ziemią: np. roślin strączkowych, pomidorów, ogórków, zbóż, ziół, drzew i krzewów owocowych a także kwiatów
Symbolem korzenia oznaczono najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin plonujących pod ziemią; np. warzyw korzeniowych, ale również kwiatów cebulowych i bylin wieloletnich
Symbolem łopatki oznaczono najlepsze dni pracy z glebą: przekopywania, uprawiania, spulchniania, nawożenia a także do niszczenia chwastów i zwalczania szkodników
Symbolem konewki oznaczono najlepsze dni do podlewania
W październiku pierwsza kwadra księżyca przypada 3, pełnia 9, trzecia kwadra 17, nów natomiast 25. W te dni najlepiej powstrzymać się od prac związanych z siewem, sadzeniem, zbiorem roślin i wykonywaniem z nich przetworów.
Zbiór warzyw korzeniowych najkorzystniej przeprowadzać od 10 do 23 października. To również najkorzystniejsze dni do wykopywania cebul, bulw, kłaczy kwiatów niezimujących w gruncie. A także do siewu i sadzenia warzyw korzeniowych np. marchwi ozimej i czosnku. Te dni będą sprzyjać również dzieleniu i przesadzaniu bylin.
Owoce z drzew i krzewów oraz ostatnie warzywa ciepłolubne (pomidory, dynie, itd.) a także kapustę najkorzystniej zbierać od 5 do 8 października. Dobre dni to 1 i 2, oraz od 27 do 31. Wymienione dni będą sprzyjały także wykonywaniu przestworów z warzyw i owoców od kiszenia kapusty do nastawiania wina.
Od 5 do 8 października będzie najlepszy czas na sadzenie drzew i krzewów owocowych i ozdobnych. Dobre dni to 1 i 2, od 10 do 16 oraz od 27 do 31 października.
Natomiast dni od 17 do 25 października sprzyjać będą pracom z glebą: przekopywaniu, nawożeniu obornikiem i kompostem, kopczykowaniu posadzonych roślin (np. róż), także porządkom w oczku wodnym oraz zwalczaniu chorób i szkodników.
W dniach od 27 do 31 października najkorzystniej będzie ostatni raz skosić trawnik.
Pierwszy i drugi dzień października oraz dni od 27 do 31 będą sprzyjać podlewaniu roślin zimozielonych.
Kalendarz można sobie pobrać i wydrukować (plik pdf). Pozdrawiam i życzę bogatych zbiorów🙂
Komentarze
Prześlij komentarz