Kalendarz ogrodnika na marzec 2024


 W marcu prac ogrodniczych zaczyny przybywać. Na początku są to prace związane z przygotowaniem rozsady warzyw i kwiatów w pomieszczeniach, ale pod koniec miesiąca, jeśli pogoda pozwoli, będzie można rozpocząć pierwsze siewy wprost do gruntu. Chyba że marzec okaże się tak samo ciepły jak druga połowa lutego, wtedy takie siewy będzie można przyspieszyć.

W sadzie kontynuujemy cięcie drzew i krzewów ozdobnych. Po jabłoniach gruszach i śliwach przychodzi czas na gatunki bardziej wrażliwe na mróz np. morele i brzoskwinie.

Co zrobić z przyciętymi gałęziami drzew owocowych

Kończymy cięcie winorośli. Przyspieszona wegetacja może sprawić, że po cięciu z pędów zacznie wypływać sok, jest to tzw. "płacz łozy". Aby takim wyciekom zapobiec, nie zwlekamy z cięciem winorośli.

Nie zwlekamy także z opryskami drzew i krzewów owocowych. Ciepły luty sprawił, że nie tylko przyspieszyła wegetacja, ale również wcześniej zaczną budzić się szkodniki a choroby namnażać. Przeciwko zimującym szkodnikom można stosować preparaty olejowe, natomiast zapobiegawczo przeciwko chorobom grzybowym np. środek Miedzian.

Gdzie i jak zimują szkodniki drzew owocowych

Kiedy opryskiwać drzewa owocowe wiosną

Rozpoczynamy wiosenne sadzenie drzew i krzewów owocowych. Luty oprócz tego, że był ciepły, to był także deszczowy, więc posadzone rośliny będą miały sporo wilgoci w glebie na start. Mimo tego po posadzeniu wokół drzew warto zrobić misę, co ułatwi późniejsze podlewanie.

Prawidłowy odstęp (rozstawa) pomiędzy drzewami i krzewami owocowymi

Deska sadownicza - przydatny "pomocnik" przy sadzeniu drzew owocowych


Od razu po posadzeniu przycinamy drzewa owocowe, aby zacząć formować koronę i zachować równowagę, pomiędzy uszkodzonym system korzeniowym podczas sadzenia a koroną drzew. Przycinamy także drzewka posadzone jesienią.

Sprzątamy w sadzie, pozbywając się leżących pod drzewami liści. Mogą w nich zimować szkodniki, jak i również mogą być źródłem chorób.

Zaczynamy pielęgnacje truskawek. Zdejmujemy zimowe okrycia, usuwamy starą ściółkę, wycinamy stary liście, glebę pomiędzy roślinami spulchniamy i nawozimy.

Obok czego nie sadzić truskawek

Trzy przypadki kiedy zlikwidować truskawki

Przeglądamy pędy porzeczek czarnych pod kątem występowania szkodnika wielkopąkowca porzeczkowego. O jego ataku świadczą nienaturalnie nabrzmiałe pąki, przypominające swoim wyglądem główki kapusty. Pędy z zaatakowanymi pąkami wycinamy w całości.

Obierki ziemniaków pod porzeczki

Nawozimy drzewka owocowe. Najpierw pozbywamy się roślinności (trawy, chwastów), tworząc kręgi wokół pni. A potem rozsypujemy wokół drzew nawozy, które mieszamy z glebą lub kompost.

Jak nawozić drzewa owocowe

Jak zadbać o maliny na wiosnę

Warto zadbać o podłoże borówek. Muszą być uprawiane w kwaśnej glebie, więc wczesną wiosną warto glebę wokół tych roślin uzupełnić torfem kwaśnym.

Pobieramy zrazy do wiosennego szczepienia.

Pobieranie zrazów do szczepienia

Do połowy miesiąca kończymy wysiewać nasiona selera i pora na rozsadę. Te warzywa wysiewa się wcześnie, bo mają długi okres wegetacji i przykładowo produkcja rozsady selera (od siewu do posadzenia do gruntu) zajmuje nawet 80 dni.

Jak uprawiać seler od siewu do zbioru

Kilka sposobów jak "ożywić" stare nasiona

Zaczynamy wysiewać warzywa ciepłolubne na rozsadę. Najpierw paprykę a po połowie miesiąca pomidory do uprawy w gruncie. Jeśli pomidory mamy zamiar uprawiać w szklarni i tunelu, to siewy można trochę przyspieszyć.

Dlaczego siewki i rozsada się wyciągają

Jakie warzywa wysiewać w marcu na rozsadę i do gruntu

Kiedy siać pomidory

Pikujemy warzywa, które wysiewaliśmy w lutym. Młode siewki można rozsadzać do wspólnego pojemnika (oczywiście zachowując wymagane odstępy), ale korzystniej jest sadzić do razu do osobnych doniczek. Pikowana rozsada jest silniejsza, lepiej wygląda, rzadziej jest wyciągnięta, ma mocniejszy system korzeniowy i lepiej przyjmuje się po posadzeniu na miejsce stałe.

Jak spowolnić wzrost rozsady

Najczęściej popełniane błędy przy produkcji rozsady

Czego nie dodawać do gleby przy produkcji rozsady

Warto przygotować tunele i szklarnie. Umyć i zdezynfekować poliwęglan, folię czy szyby a glebę nawieźć i przekopać. 

Wiosenny poplon w tunelu


Najwcześniejsze siewy można rozpocząć w inspekcie. Aby utrzymać w środku wysoką temperaturę pomimo chłodnych i pochmurnych dni, na dno inspektu można wsypać obornik (najlepiej sprawdza się koński) i przykryć go ziemią. Obornik będzie podnosił temperaturę w inspekcie.

Ciepły inspekt na słomie

Zanim przystąpimy do pierwszych siewów do gruntu, należy glebę przygotować. Jeśli tylko z wierzchu obeschnie, glebę się spulchnia i wyrównuje. Można ją także nawieźć, aczkolwiek nie zaleca się na wiosnę dawać obornika (zwłaszcza pod warzywa korzeniowe jak marchew), można za to rozsypać kompost i wymieszać go z wierzchnią warstwą gleby.

Czym najlepiej zasilić glebę na wiosnę

Kwasy humusowe


Rozpoczynamy siewy wprost do gruntu. Warto zacząć od posadzenia czosnku jarego. Potem przychodzi czas na warzywa, które do wschodów nie potrzebują wysokich temperatur: cebula (także dymka), marchew, pietruszka, rzodkiewka, sałata, szpinak, bób i groch.

Temperatury gleby przy wysiewie warzyw i ziół

Naturalne i ekologiczne sposoby zaprawiania nasion przed siewem

Jak długo kiełkują nasiona warzyw

Tabela zmianowania (płodozmian) warzyw, czyli co po czym siać

Jak zrobić znacznik do siewu rzodkiewki

Rozmnażanie czosnku przez sadzonki

Problemy przy uprawie sałaty

Po co i jak moczyć nasiona przed siewem

Jakiej wielkości cebulę dymkę wybrać do sadzenia

Warzywa wieloletnie jak rabarbar i szczypiorek już rozpoczynają wegetację. Zdejmujemy zimowe okrycia, usuwamy suche resztki roślin, glebę spulchniamy i nawozimy np. kompostem.

Rabarbar można podpędzić. W tym celu rosnące karpy przykrywamy beczką, wysokim wiadrem, lub innym tego typu naczyniem. Naczynie z wierzchu okładamy obornikiem, aby utrzymać temperaturę w środku.

Nie tylko szczypiorek, czyli jakie warzywa można pędzić

W marcu warto przygotować ziemniaki do sadzenia. Wybieramy średniej wielkości sadzeniaki, wkładamy je pojedynczą warstwą do skrzynek i umieszczamy w widnym pomieszczeniu o temperaturze około 15 stopni Celsjusza. Po kilku tygodniach ziemniaki wypuszczą kiełki. Podkiełkowane ziemniaki szybciej i równomierniej wschodzą, i oczywiście można liczyć na szybszy zbiór.

Jak przygotować ziemniaki do sadzenia

Przycinamy żywopłoty liściaste np. z ligustru. Przycinamy tak, aby dolna krawędź była szersza niż górna.


Po zimie przycinamy róże. Po rozgarnięciu kopczyka doskonale widać, jak daleko pędy przemarzły i o ile musimy je skrócić.

Wiosenne cięcie róż

Przycinamy także hortensje. w przypadku hortensji ogrodowej ścinamy suche kwiatostany wraz z 1/3 pędu tuż nad dobrze wykształconym pąkiem.

Kiedy przycinać hortensje

Zdejmujemy zimowe okrycia z bylin. Usuwamy stare liście i suche łodygi. Część bylin można również podzielić: omiegi, dzielżany, fiołki, liliowce, żagwiny. ostróżki, itp.

Ścinamy suche źdźbła traw ozdobnych (np. miskantów), uważając, aby nie uszkodzić młodych przyrostów. W przypadku gatunków niewymagających cięcia (np. kostrzewa sina) usuwamy suche źdźbła, przeczesując kępę palcami.

Wysiewamy kwiaty jednoroczne na rozsadę np. aksamitki, cynie, astry, dziwaczki, itp.

Wprost do gruntu można już siać kwiaty, które do wschodów nie potrzebują wysokich temperatur oraz źle znoszą późniejsze przesadzanie, czyli np. maki, smagliczki, groszek pachnący.


Pikujemy rozsadę kwiatów jednorocznych wysiewanych w lutym. W przypadku lobelii siewki są niewielki i można je pikować kępkami po kilka sztuk.

Z trawnika wygrabiamy suche liście i mech. Następnie przystępujemy do jego aeracji i wertykulacji.

Po przekwitnięciu rozmnażamy przebiśniegi. Wykopujemy rozrośnięte kępy, dzielimy na mniejsze kępki i od razu sadzimy w nowym miejscu.

Opryskujemy rośliny iglaste przeciwko ochojnikom.

Marzec w przysłowiach

W marcu, kto siać nie zaczyna, biednyć to gospodarzyna

Nie siejesz grochu w marcu, nie masz go w garncu

Jak w Kazimierza (04.03) pochmurno, o jarzynę nietrudno

Gdy w marcu grzmi, w maju śniegiem ćmi

Deszcze marcowe zbożu niezdrowe

Gdy mróz w marcu dnia dziesiątego, jeszcze czterdzieści dni mrozu takiego

Suchy marzec, mokry maj, będzie żytko niby gaj

Jak na świętego Józefa (19.03) chmurki, to sadź ziemniaki gdzie górki, a jak pogoda, to sadź gdzie woda

Gdy w Palmową Niedzielę (24.03) słońce świeci, pełne będą stodoły, beczki i sieci

Jeśli w Wielki Piątek (29.03) deszcz kropi, radujcie się chłopi

W Wielką Niedzielę (32.03) pogoda - duża w polu uroda

kliknij tutaj, aby otworzyć kalendarz w nowej karcie i go powiększyć

Kalendarz można sobie pobrać i wydrukować (plik pdf)

Symbolem liścia oznaczono kwadrę liścia, najlepsze dni do siewu sadzenia i zbioru roślin liściowych: np. sałaty, kapusty, szpinaku, jarmużu, kopru 

Symbolem owocu oznaczono kwadrę owocu, najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin owocujących nad ziemią: np. roślin strączkowych, pomidorów, ogórków, zbóż, ziół, drzew i krzewów owocowych, kwiatów, zbioru nasion oraz wykonywania rozmaitych przetworów od dżemów po nalewki

Symbolem korzenia oznaczono kwadrę korzenia, najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin plonujących pod ziemią; np. warzyw korzeniowych, ale również kwiatów cebulowych i bylin wieloletnich

Symbolem łopatki oznaczono kwadrę uprawy, najlepsze dni pracy z glebą: przekopywania, uprawiania, spulchniania, nawożenia, a także do niszczenia chwastów i zwalczania szkodników. To również dobry czas na zbiór roślin korzeniowych do przechowywania.

Symbolem konewki oznaczono najlepsze dni do podlewania

W marcu trzecia kwadra księżyca przypada 03.03, nów 10.03, pierwsza kwadra 17.03 a pełnia 25.03. Są to szczególnie niekorzystne dni na siewy, sadzenie i zbiory roślin.

Siewów nie zaleca się także w kwadrze uprawy 04.03-09.03. te dni będą jednak sprzyjać sprzątaniu ogrodu po zimie, cięciu, zwalczaniu chorób i szkodników, a zwłaszcza przygotowaniu gleby pod wiosenne siewy.

Cięcie drzew i krzewów owocowych i ozdobnych najkorzystniej wykonywać 04.03-09.03. Dobre dni 01.03-02.03 oraz 26.03-31.03.

Siać warzywa korzeniowe na rozsadę i do gruntu, dzielić byliny najkorzystniej 01.03-02.03 oraz 26.03-31.03. Dobre dni 11.03-16.03, 18.03-24.03.

Siać warzywa liściowe na rozsadę i do gruntu najkorzystniej 11.03-16.03. Dobre dni 01.03-02.03, 18.03-24.03, 26.03-31.03.

Siać warzywa owocujące na rozsadę i do gruntu, siać kwiaty na rozsadę i do gruntu sadzić drzewa i krzewy owocowe i ozdobne najkorzystniej 18.03-24.03. Dobre dni 01.03-02.03, 11.03-16.03, 26.03-31.03.

Pobierać zrazy do szczepienia najkorzystniej 22.03-24.03 oraz 26.03-28.03

Komentarze