Wprawdzie wrzesień to jeszcze letni miesiąc, jednak pogoda lubi już pokazywać swoje jesienne oblicze. Może częściej padać a temperatury są już niższe, wzrasta ryzyko przygruntowych przymrozków. Należy więc zabrać się zdecydowanie do zbiorów, szczególnie warzyw korzeniowych i ciepłolubnych. Powoli zbliżamy się do końca sezonu wegetacyjnego i należy zacząć przygotowywać ogród do zimy.
W sadzie zbieramy późne odmiany jabłoni, grusz i śliw. Właśnie te późniejsze odmiany lepiej się przez zimę przechowują, ale należy zadbać o odpowiednie miejsce dla nich.
Po zakończonym owocowaniu gleba wokół drzew i krzewów staje się uboga. Należy ją zasilić. Raczej powinniśmy zrezygnować z azotu a dostarczyć na jesień potas i fosfor. Zawsze dobrze sprawdza się kompost rozsypany wokół pni. Ponadto glebę można podsypać popiołem drzewnym.
Nawożenie porzeczek obierkami ziemniaków
Jesienią, zanim liście opadną, z drzew owocowych zaczynają schodzić szkodniki, aby przezimować w glebie. Na pniach można założyć opaski lepowe, lub z papieru falistego, aby je wyłapać.
Opaski lepowe na drzewach owocowych
Przed zimą warto wszystkie drzew i krzewy owocowe obficie podlać, szczególnie po suchym lecie. Najlepiej jednak zrobić to kiedy większość liści już opadnie.
Jeśli jeszcze nie przycięliśmy drzewek owocujących latem (wiśni, czereśni, itd.) to ciągle można to zrobić. Poza tym przeprowadzamy w sadzie cięcia sanitarne - usuwamy chore, połamane i uschnięte gałęzie. Zbieramy spady owoców i ich mumie, które mogą być siedliskiem chorób i szkodników. Takie owoce należy zniszczyć.
Dlaczego warto starannie i dokładnie przycinać drzewka owocowe
Jesień to najlepszy czas na sadzenie nowych drzew, nie tylko owocowych, ale i ozdobnych. W powietrzu i glebie jest więcej wilgoci, co ułatwi przyjęcie się nowych nasadzeń. Jeśli planujemy sadzenie, warto kilka tygodni wcześniej przygotować stanowisko, dół i wypełnić go kompostem, nawozami, lub po prostu lepszą ziemią.
Prawidłowy dół do sadzenia drzew
Przycinamy maliny. Najpierw letnie, które już zakończyły owocowanie (usuwamy pędy zdrewniałe, brązowe) a później te jesienne, powtarzające owocowanie (ścinamy wszystkie pędy przy ziemi).
Rozmnażanie i sadzenie malin letnich
Cięcie i rozmnażanie malin jesiennych
We wrześniu kontynuujemy sadzenie i rozmnażanie truskawek i poziomek. O starsze krzaki też warto zadbać, aby odwdzięczyły się w przyszłym roku obfitymi plonami.
Co zrobić z truskawkami po zbiorach
Zgrabiamy wszystkie zdrowe opadłe liście. Można zrobić z nich np. ziemię liściowe. Dobrym pomysłem jest też danie liści na spód przy zakładaniu podwyższonych grządek. Oprócz liści możemy dodać również przycięte gałęzie czy skoszoną trawę.
Zbieramy warzywa korzeniowe, szczególną uwagę zwracamy na ziemniaki. Jeśli łęciny już uschły, nie ma co zwlekać z wykopywaniem. Często ziemniaki mogą być atakowane przez drutowce. Na wykopki dobrze wybrać sobie kilka dni ładnej, bezdeszczowej pogody, aby ziemniaki dobrze obeschły.
Co można zasiać po ziemniakach
Dlaczego korzenie marchwi są zniekształcone, rozdwojone, itd.
W jakich warunkach powinny być przechowywane warzywa
Jeśli są zapowiadane przymrozki, warto warzywa okryć włókniną, aby nie zmarzły. Zamykamy również szklarnie i tunele foliowe na noc. Często zdarza się tak, że przymrozki są chwilowe a później wraca ciepła pogoda. Szkoda byłoby już zakończyć uprawę z powody krótkotrwałego obniżenia temperatury.
Jak chronić rośliny przed przymrozkami
Opuszczone grządki warto obsiać poplonem. Do najpopularniejszych nawozów zielonych należy gorczyca, która działa fitosanitarnie. Można wysiać nawet zwykłe żyto, które ma tą zaletę, że przez zimę nie zmarznie (zapobiegnie erozji gleby z powodu mrozu) i będzie je można przekopać dopiero na wiosnę. Oprócz wymienionych zalet można jeszcze dodać, że nawozy zielone znakomicie tłumią wszelkie chwasty.
Jeśli nie planujemy wysiać poplonu, warto glebę zasilić obornikiem, kompostem i przekopać. Jeśli gleba tego wymaga można ją zwapnować. Nie zaleca się równoczesnego wapnowania i zasilania obornikiem. w takim przypadku należy odczekać minimum 40 dni od rozrzucenia wapna do rozrzucenia obornika.
Zwracamy uwagę na warzywa ciepłolubne, w szczególności na pomidory w gruncie. Przymrozki je niestety niszczą. Przed zmianą pogody warto zebrać owoce (również te niedojrzałe) i przenieść do pomieszczenia gdzie będą dojrzewać. Można również wykonać z nich przetwory (nawet z tych zielonych).
Kilka sposobów na dojrzewanie zielonych pomidorów
Kiedy zbierać i jak przechowywać dynie
Jak przyspieszyć dojrzewanie pomidorów, papryki i dyni
Pozyskiwanie nasion pomidorów przy pomocy fermentacji
Choroby pomidorów:
Jeśli zakończyliśmy już uprawę pod osłonami, warto tunel i szklarnie odkazić, umyć powierzchnie i dokonać drobnych napraw. Z drugiej strony takie puste pomieszczenia idealnie nadają się na późny wysiew warzyw krótkiego dnia: rzodkiewki, sałaty, szpinaku, rukoli.
Odkażanie szklarni, tunelu foliowego siarką
Poplon w tunelu foliowym i szklarni
Zaczynamy zbierać późne odmiany kapusty do kiszenia. Te które pozostają jeszcze na grządkach regularnie sprawdzamy pod kątem szkodników. Kiedy jest sucho podlewamy. Jednak kiedy często pada, z nadmiaru wilgoci kapusta może pękać. Warto wtedy obkopać kapustę dookoła, aby poprzecinać drobne korzenie i zmniejszyć w ten sposób dopływ wody do kapuścianych głów.
Jak przechowywać kapustę przez zimę
Czy obrywać dolne liście kapusty
Sadzimy cebule kwiatów kwitnące wiosna i latem. Warto pamiętać o jednej zasadzie, aby sadzić cebule na trzykrotną głębokość ich wysokości.
Jakie kwiaty cebulowe sadzimy jesienią (tabela)
Dzielimy przesadzamy i sadzimy byliny. Pamiętajmy o zachowaniu odpowiednich odstępów pomiędzy roślinami, gdyż w przyszłości się rozrosną.
Jak przycinać byliny przed zimą
Na miejsce stałe sadzimy rozsadę kwiatów dwuletnich: bratków, naparstnic, goździków, itd.
Wykopujemy cebule i kłaczą kwiatów, które nie zimują w gruncie: pacioreczników, mieczyków, dalii, itd.
Jakie kwiaty cebulowe należy wykopać przed zimą
Zbieramy nasiona kwiatów jednorocznych. Po wysuszenie najlepiej przechowywać je w papierowych torebkach.
Kwiaty ciągle jednak zdobią nasze ogrody (dopóki nie zmarzną) a za chwile zaczną kwitnąć astry i chryzantemy. Dlatego, aby wydłużyć kwitnienie regularnie usuwamy przekwitłe kwiatostany kwiatów i bylin. Szczególnie przy długotrwałych deszczach pozostawione na roślinie uschłe kwiaty mogą być źródłem chorób.
Zarówno rabaty kwiatowe jak i trawnik nawozimy nawozami jesiennymi, pozbawionymi azotu. Trawę kosimy trochę wyżej, niż czyniliśmy to w sezonie, zresztą teraz już wolniej odrasta.
Wrażliwe na chłody ozdobne rośliny uprawiane w pojemnikach przenosimy do pomieszczeń. Te posadzone do gruntu, należy wykopać, umieścić w pojemniku i również schować w miejsce, gdzie nie zagrozi im zimno.
Zimowanie roślin pojemnikowych
Przygotowujemy pelargonie do zimowania. Skracamy ich pędy o 2/3. Z wierzchołków możemy zrobić nowe sadzonki.
Czy można ponownie wykorzystać ziemię z doniczek
Jak przechowywać doniczki przez zimę
Wrzesień w przysłowiach
Dzień świętego Idziego (01.09), gdy się wypogodzi, cztery niedziele potem pogodą dogodzi
Szron wrześniowy i pajęczyny po ziemi, są snadź znakiem tęgiej zimy
Gdy wrzesień bez deszczów będzie, w zimie wiatrów pełno wszędzie
Jeśli w Maryi Narodzenie (08.09) nie pada, to sucha jesień się zapowiada
Gdy grzyby wielkie korzenie mają, wielką zimę zapowiadają
Jeśli na świętego Prota (11.09) jest pogoda albo słota, to na świętego Hieronima (30.09) deszczyk jest, albo go ni ma
Czym dłużej jaskółki we wrześniu zostają, tym dłużej piękne i jasne dni bywają
Jaką pogodę na nowiu da wrzesień, taka bywa zwykle przez całą jesień
Na Mateusza (21.09) słońce grzeje, po Mateuszu wiatr ciepło wywieje
Gdy Kleofas (25.09) we mgle chodzi, mokrą zimę zwykle zrodzi
We wrześniu, gdy tłuste ptaki, srogo się zima da ludziom we znaki
Jeśli nie odlecą ptaszki do Michała (29.09), do Wigilii zima nie nastąpi trwała
 |
| kliknij tutaj aby otworzyć kalendarz w nowym oknie i powiększyć |
Nów księżyca wypada 07.09, pierwsza kwadra 13.09, pełnia 21.09, natomiast 3 kwadra 29.09.
Kolorem czerwonym oznaczono niekorzystne dni do sadzenia, siania i przesadzania. Kolorem zielonym zaznaczono najbardziej korzystne dni do siania, sadzenia i przesadzania. (Wpływ księżyca na rośliny)
Symbolem owocu oznaczono sprzyjające dni dla roślin owocowych, ale również warzyw, które botanicznie są owocami np. pomidory, papryki, dynie, bakłażany oraz zboża i przyprawy nasienne.
Symbolem korzenia oznaczono sprzyjające dni dla roślin korzeniowych: marchwi, buraków, pietruszki, rzodkiewki, czosnku, cebuli, ziemniaków, chrzanu, selera.
Symbolem kwiatu oznaczono sprzyjające dni dla roślin kwiatowych: kwiatów jednorocznych i dwuletnich, bylin, drzew i krzewów ozdobnych.
Symbolem liścia oznaczono sprzyjające dni dla roślin liściowych: sałaty, kapusty, szpinaku, rukoli, kalafiora, brukselki, pora, pietruszki naciowej i ziół.
Zbiór ziemniaków i warzyw korzeniowych najlepiej przeprowadzać do 6 i po 22 września. Pozyskane w tych dniach plony będą najbardziej wartościowe i będą się dobrze przechowywać.
Zbieranie owoców, warzyw, ziół, nasion i kwiatów najlepiej wykonywać od połowy miesiąca do 20.09.
W dniach od 8.09 do 20.09 najlepiej wykonywać wszelkie przetwory. Później dobry czas również od 22.09 do 28.09.
Rozdzielać i sadzić byliny, kwiaty, zioła, kwiaty cebulowe i czosnek po pełni do 29.09. To również dobry czas na ukorzenianie sadzonek np. pelargonii.
Najlepszy czas na sadzanie i przesadzanie roślin zimozielonych i wrzosów od 14.09 do 20.09.
Podlewanie roślin zimozielonych przed zimą najlepiej zacząć po nowiu.
Nawożenie gleby (obornik, kompost) najlepiej wykonywać od 01.09 do 07.09 oraz od 29.09. To także dobre dni na przekopywanie, wzruszanie gleby, usuwanie chwastów i tępienie szkodników.
Kalendarz można sobie wydrukować. Idealnie mieści się na kartce A4. Pozdrawiam 🙂
Komentarze
Prześlij komentarz