Styczeń to jeszcze miesiąc zimowego spokoju w ogrodzie, ale to nie oznacza braku zajęć dla ogrodnika. Warto przygotować się na nadchodzący sezon i zadbać o ochronę roślin w czasie mrozów. Oto lista prac, które warto wykonać w styczniu w warzywniku, sadzie i ogrodzie ozdobnym.
Sad
Sprawdzamy zimowe okrycia na roślinach, szczególnie po wichurach. Naturalne okrycia np. ze słomy kontrolujemy, czy nie zaczęły przypadkiem gnić, i nie trzeba wymienić ich na nowe.
Zabezpieczanie drzewek owocowych na zimę
Bielimy pnie drzew owocowych. Dni coraz dłuższe, słońce mocniej przygrzewa i zaczyna nagrzewać korę drzew. Kiedy w nocy temperatura spada poniżej zera, kora może pękać. Szczególną uwagę zwracamy na południową stronę drzew, gdyż najmocniej się nagrzewa i tam najczęściej dochodzi do uszkodzeń mrozowych.
Co dodać do wapna do bielenia, aby go deszcz szybko z drzew nie zmywał
Czym można zastąpić bielenie drzew
Mchy i porosty na drzewach owocowych. O czym świadczą i czy należy z nimi walczyć?
Oprócz mrozu, zagrożenie dla pni stanowi również dzika zwierzyna, która zimą szuka pokarmu i obgryza korę, szczególnie na młodych drzewkach. Najlepiej zabezpieczyć pnie siatką o drobnych oczkach.
Ochrona pni drzew przed zwierzętami
Podczas prac w sadzie zbieramy zasuszone owoce wiszące na gałęziach tzw. mumie, które są siedliskiem groźnych chorób grzybowych.
Sprawdzamy pędy malin. Te, na których znajdują się charakterystyczne zgrubienia tzw. galasy, wycinamy i palimy.
Gdzie i jak zimują szkodniki drzew owocowych
Po wichurach sprawdzamy stan drzew. Połamane gałęzie przycinamy, a wszelkie rany smarujemy maścią ogrodniczą.
Zima to dobry czas na pozbycie się, wykarczowanie drzew owocowych, które są stare, chore, lub już nie spełniają naszych oczekiwań (słabo lub wcale nie owocują).
Można już zacząć wysiewać nasiona poziomek na rozsadę. Czas produkcji rozsady poziomek od wysiania do posadzenia do gruntu zajmuje ponad 80 dni. Poziomki wysiane w styczniu będą więc gotowe do posadzenia w kwietniu.
Zimową porą w łatwy sposób można rozmnożyć porzeczkę czarną. Wystarczy wyciąć pędy porzeczki i umieścić je w wodzie. Kiedy pędy puszczą korzenie, sadzi się je do doniczek. Na wiosnę będziemy mieli nowe sadzonki.
Ukorzenianie porzeczki w wodzie, czyli jak w szybki sposób z jednego pędu zrobić trzy sadzonki
Jeśli nie ma pokrywy śnieżnej, a panuje mróz, to rosnące w gruncie poziomki i truskawki warto okryć np. słomą lub włókniną, aby nie przemarzły. Z kolei, kiedy nie ma mrozu, a zima jest sucha, warto te uprawy od czasu do czasu również podlać. Mimo że są w stanie zimowego spoczynku, to jednak zachowują zielone liście, przez które odparowują wodę. A kiedy nie pada tej wilgoci, może im brakować.
Truskawki zimą. Pielęgnacja i ochrona przed mrozem
Nadmiar śniegu po odśnieżaniu można usypywać wokół pni drzew owocowych. Osłoni to pnie przed nagrzewaniem przez słońce, zabezpieczy korzenie przed mrozem, a śnieg wolno się topiąc, będzie dostarczał wody.
Co zrobić z nadmiarem śniegu w ogrodzie
Co robić podczas odwilży w ogrodzie
W bezmroźne dni z odmian szlachetnych pobieramy zrazy do wiosennych szczepień. Najwygodniej zrazy zawinąć w wilgotny papierowy ręcznik i do wiosny trzymać w lodówce.
Pobieranie zrazów do szczepienia
Warzywnik
Regularnie sprawdzamy stan przechowywanych warzyw i owoców. Kiedy nie ma mrozu na zewnątrz piwnice i przechowalnie wietrzymy.
Dlaczego przechowywane warzywa gniją, czyli o chorobach przechowalniczych
W jakich warunkach powinny być przechowywane warzywa
Jak przechowywać kapustę przez zimę
Przy ciepłej pogodzie mogą zacząć wschodzić warzywa posadzone na jesieni np. cebula i czosnek. Warto je okryć, aby silniejszy mróz ich nie uszkodził.
Po roztopach dbamy o to, aby woda nie gromadziła się w miejscu posadzonego czosnku czy cebuli. Nadmiar wilgoci może powodować ich gnicie.
Na kuchennym parapecie pędzimy szczypiorek, cebulę, pietruszkę na świeżą zieleninę. Takie uprawy powinny stać na słonecznym parapecie, aby zapewnić im jak najwięcej światła. W ciemniejszych miejscach rośliny będą blade i będą się wyciągać. Temperatura również nie powinna być za wysoka, optymalna będzie w granicach 20 stopni Celsjusza.
Dlaczego warto zbierać łuskę cebuli. Do czego łuska przydaje się w ogrodzie
Dobrą opcją na uzupełnienie witamin jest również wysianie nasion na kiełki. Kupując nasiona na kiełki, warto zwrócić uwagę, aby były przeznaczone do tego celu. Zwykłe nasiona są często zaprawiane i do produkcji kiełków się nie nadają.
Nie tylko kiełki, czyli microgreens (mikroliście)
Sprawdzamy stan naszych nasion i planujemy zakupy. Zwracamy przede wszystkim uwagę na datę ważności nasion. Jeśli dobiega końca, można zrobić próbę kiełkowania i sprawdzić, czy będą w ogóle kiełkować.
Sprawdź ile nasion warzyw potrzebujesz. Tabela
Jak długo nasiona zachowują zdolność kiełkowania
Kilka sposobów jak "ożywić" stare nasiona
Zaprawianie nasion sokiem z aloesu
Naturalne i ekologiczne sposoby zaprawiania nasion przed siewem
Planujemy również zakup nowego sprzętu ogrodniczego. Grace, sekatory, grabie, opryskiwacze, wszystko, co już na wiosnę będzie nam potrzebne.
Jak zadbać o narzędzia ogrodnicze po sezonie
W co powinien zaopatrzyć się początkujący ogrodnik przed startem sezonu
Jeszcze długie zimowe wieczory sprzyjają planowaniu ogrodu, szczególnie części warzywnej. Na pewno pomocne będą wyrysowane proste plany i schematy.
Najczęściej popełniane błędy podczas planowania ogrodu
10 wskazówek dla początkujących ogrodników
Tabela zmianowania (płodozmian) warzyw, czyli co po czym siać
Co to jest i jak założyć "Zeszyt zbiorów"
Sprawdzamy stan tuneli foliowych, zwłaszcza po dużych opadach śniegu lub silnych wiatrach. Wszelkie uszkodzenia najlepiej naprawiać na bieżąco.
Pozostając jeszcze w temacie tuneli, szklarni i inspektów, to wrzucamy tam śnieg. Są to miejsca osłonięte, gleba nie jest tam zasilana z opadów. Wrzucony śnieg będzie się wolno roztapiał i powoli nawadniał glebę.
Co robić i jak zadbać o tunele i szklarnie zimą
W bezmroźne dni zbieramy jarmuż. Jego liście najsmaczniejsze są po przemrożeniu.
Mając ogrzewany tunel lub szklarnię, można pokusić się również już o wysianie nasion pomidorów i papryki. Produkcja rozsady pomidorów zajmuje około 60 dni, papryki jeszcze dłużej. Pamiętajmy jednak, że tak wcześnie wysiane rośliny będą wymagały doświetlania i nie wystarczy ustawić ich na parapecie.
Jeśli mamy warzywa w kopcu, to przy zapowiadanych większych spadkach temperatury okładamy kopiec dodatkową warstwą słomy. Jeśli jednak temperatury są wysokie, to takie dodatkowe okrycia zdejmujemy, aby nie przegrzewać warzyw w kopcu.
Kopiec zagłębiony, dobry sposób na przechowywanie warzyw korzeniowych
Ogród ozdobny
Można już zacząć wysiewać kwiaty jednoroczne na rozsadę. Na początek te, które wolno rosną jak petunia, werbena, lobelia.
W bezmroźne dni przycinamy krzewy ozdobne. Najczęściej będą to odmiany kwitnące na pędach jednorocznych np. rdest Auberta.
Kiedy przycinać krzewy ozdobne?
Pilnujemy, aby zima nie chodzić po trawniku. Zmrożoną trawę łatwo uszkodzić, a pod ubitym śniegiem może rozwijać się pleśń śniegowa.
Podlewamy rośliny zimozielone. Robimy to w dni bez mrozu i kiedy opadów brakuje.
Dlaczego warto podlewać rośliny zimozielone zimą
Strącamy śnieg zalegający na gałęziach i konarach. Szczególnie groźny jest mokry śnieg na roślinach kolumnowych. Jego ciężar może prowadzić do deformacji i wyłamywania gałęzi.
Podczas odwilży odprowadzamy wodę zbierającą się wokół bylin, czy w miejscu, gdzie mamy posadzone kwiaty cebulowe. Nie dość, że stojąca woda może powodować gnicie, to po zamarznięciu stworzy skorupę lodową, przez co będzie utrudniony dostęp powietrza do korzeni roślin.
Większą troską otaczamy rośliny pokojowe, bo zima w ogrzewanym pomieszczeniu to zawsze dla nich stresujący czas. Doniczki ustawiamy jak najbliżej światła, z liści ścieramy kurz, często zraszamy, wreszcie wzruszamy glebę w doniczce. Przesadzanie kwiatów w styczniu nie jest jeszcze wskazane.
Jak zadbać o kwiaty doniczkowe zimą
Pamiętamy o regularnym uzupełnieniu karmników dla ptaków.
Przysłowia na styczeń:
Rok Nowy pogodny, zbiór będzie dorodny
Gdy Nowy Rok mglisty, zjedzą kapustę glisty
Kiedy w styczniu rośnie trawa marna w lecie jest potrawa
Kiedy ptaki w styczniu śpiewają to im w maju dzioby zamarzają
Kiedy w styczniu lato w lecie zimno za to
Od św. Agnieszki (21.01) niszcz na drzewach liszki
Kiedy styczeń najostrzejszy tedy roczek najpłodniejszy
Urodzaje da rola gdy deszcz leje w Karola (28.01)
Nie pragnij w styczniu wiosny, bo kwiecień i maj będzie o nią zazdrosny
 |
| kliknij tutaj, aby otworzyć kalendarz w nowej karcie i go powiększyć |
Kalendarz można sobie pobrać i wydrukować (plik pdf)
Symbolem liścia oznaczono kwadrę liścia, najlepsze dni do siewu sadzenia i zbioru roślin liściowych: np. sałaty, kapusty, szpinaku, jarmużu, kopru
Symbolem owocu oznaczono kwadrę owocu, najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin owocujących nad ziemią: np. roślin strączkowych, pomidorów, ogórków, zbóż, ziół, drzew i krzewów owocowych, kwiatów, zbioru nasion oraz wykonywania rozmaitych przetworów od dżemów po nalewki
Symbolem korzenia oznaczono kwadrę korzenia, najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin plonujących pod ziemią; np. warzyw korzeniowych, ale również kwiatów cebulowych i bylin wieloletnich
Symbolem łopatki oznaczono kwadrę uprawy, najlepsze dni pracy z glebą: przekopywania, uprawiania, spulchniania, nawożenia, a także do niszczenia chwastów i zwalczania szkodników. To również dobry czas na zbiór roślin korzeniowych do przechowywania.
Symbolem konewki oznaczono najlepsze dni do podlewania
Pierwsza kwadra księżyca przypada 07.01, pełnia 13.01, trzecia kwadra 21.01 a nów 29.01. W te dni należy raczej unikać prac związanych z siewem, sadzeniem i zbiorem roślin.
Pędzić warzywa korzeniowe, oraz kwiaty cebulowe najkorzystniej 14.01-20.01. Dobre dni 01.01-06.01, 08.01-12.01 oraz 30.01-31.01.
Warzywa liściowe (jarmuż, brukselkę, zimujące sałaty np. roszponkę) najkorzystniej zbierać 01.01-06.01 oraz 30.01-31.01. Dobre dni 08.01-12.01 oraz 14.01-20.01.
Pierwsze zimowe cięcie i prześwietlanie roślin sadowniczych i ozdobnych najkorzystniej 21.01-29.01. Dobre dni 14.01-20.01. Cięcie należy wykonywać w dni bezmroźne.
Wysiewać nasiona poziomek na rozsadę, kwiatów (np. petunii), przeprowadzać próbę kiełkowania starszych nasion najkorzystniej 08.01-12.01. Dobre dni 01.01-06.01, 14.01-20.01 oraz 30.01-31.01.
Prace porządkowe i pielęgnacyjne w ogrodzie (m.in. bielenie drzew, usuwanie zimujących szkodników i mumii owoców) najkorzystniej 21.01-29.01. Dobre dni 14.01-20.01.
Komentarze
Prześlij komentarz