Lipiec to szczyt sezonu ogrodniczego – rośliny intensywnie rosną, dojrzewają owoce i warzywa, a rabaty kwiatowe zachwycają feerią barw. To także miesiąc pełen pracy: zbieramy plony, podlewamy, pielimy i ściółkujemy, by rośliny jak najlepiej zniosły upały. W sadzie dojrzewają pierwsze letnie jabłka, śliwki i maliny, a w warzywniku zaczyna się prawdziwe bogactwo smaków. Nie możemy jednak zapominać o ochronie roślin przed chorobami i szkodnikami, które właśnie teraz potrafią być wyjątkowo aktywne. Warto też pomyśleć o kolejnych wysiewach na późne lato i jesień.
Sad
W sadzie pełnia zbiorów. Truskawki już się kończą, ale za to dojrzewają maliny, porzeczki, potem wiśnie i trwa pełnia owocowania czereśni. Owoce tych gatunków do długiego przechowywania się nie nadają, więc tematem przewodnim lipca są przetwory: kompoty, soki, dżemy, konfitury, wina.
Jak zbierać owoce. Od Agrestu do Wiśni
W czasie zbiorów lepiej powstrzymać się od oprysków chemicznych drzew i krzewów owocowych. Jeśli rośliny są silnie porażone, to zwalczanie chorób i szkodników lepiej przeprowadzić już po zbiorze owoców.
Dlaczego drzewa owocowe nie kwitną i nie owocują
Można ratować się w takim przypadku naturalnymi, ekologicznymi preparatami, które nie wnikają w owoce, a pomagają ograniczyć rozwój chorób czy namnażanie się szkodników. Opryski na bazie potasowego mydła ogrodniczego, opryski z wrotyczu czy z pokrzywy zadziałają na szkodniki, a oprysk z czosnku, cebuli lub skrzypu na choroby grzybowe. Pomogą również opaski lepowe zakładane na pnie drzew owocowych (m.in. na mszycę). A porażone przez mączniaka pędy jabłoni należy wyciąć i spalić.
Opaski lepowe na drzewach owocowych
Na początku lipca kończymy ręczne przerzedzanie zawiązków owoców najczęściej późnych odmian jabłoni i grusz. Dzięki tej czynności owoce urosną większe, lepiej się wybarwią i będą smaczniejsze.
Przerzedzanie zawiązków owoców
Sporo owoców na drzewach to zawsze obciążenie dla konarów, czasami nadmierne i gałęzie mogą się łamać. Dlatego warto takie bardzo obciążone konary podpierać. Wystarczy zbić dwie listewki w kształcie litery "T" i podeprzeć gałąź.
Warto również zadbać o truskawki po zbiorach. Wygrabić starą ściółkę, przyciąć liście, usunąć rozłogi i trochę zasilić np. kompostem. Ściółkę i liście najlepiej spalić, aby ograniczyć ryzyko chorób i szkodników. Co do liści to lepiej zostawić je na truskawkach, które mają dopiero rok. Jeśli planujemy truskawki rozmnażać, to rozłogi również trzeba zostawić, poczekać aż się ukorzenią i odciąć od rośliny matecznej. Jeśli nasza plantacja ma już ponad cztery lata, to lepiej ją zlikwidować i w nowym miejscu posadzić młode roślin.
Co zrobić z truskawkami po zbiorach
Trzy przypadki kiedy zlikwidować truskawki
Z których krzaczków truskawek pobierać sadzonki
Dlaczego, kiedy i jak ścinać liście truskawek
Dlaczego krzaczki truskawek latem więdną pomimo podlewania
Po zbiorach należy przyciąć dwuletnie pędy malin odmian letnich, które nie powtarzają owocowania. Warto również prześwietlić młode pędy, aby nie było ich zbyt dużo w kępce. Wycięte pędy najlepiej spalić.
Rozmnażanie i sadzenie malin letnich
Jak przycinać owocujące krzewy porzeczek czarnych i czerwonych
Na jabłoniach i gruszach przycinamy pionowo rosnące tegoroczne pędy tzw. wilki, które zagęszczają niepotrzebnie koronę i zabierają pokarm owocom.
Warzywnik
Również w warzywniku rozpoczynamy pierwsze większe zbiory. Można zbierać już młodą marchewkę i buraczki na pęczki, ale w lipcu królować będą ogórki.
Jak uprawiać marchewki, aby nie były gorzkie
Dlaczego liście buraków ćwikłowych zmieniają kolor
Ogórki najlepiej zbierać rano, lub wieczorem, czyli mówiąc potocznie o chłodzie. Wtedy owoce są najjędrniejsze, a i podczas zbiorów nie niszczy się pędów. Zebrane ogórki należy przechowywać w cieniu, jeszcze lepiej w pomieszczeniu, aby nie przywiędły.
Dlaczego ogórki słabo owocują a zawiązki żółkną
Dlaczego żółkną liście ogórków
Krzywe owoce, czyli czego brakuje ogórkom
Kolejne warzywo dyniowate, które szybko w lipcu rośnie i dojrzewa to cukinia. Warto pilnować, aby owoce nie przerastały, bo później skóra robi się gruba, wnętrze łykowate a nasiona twarde.
A czego będą potrzebowały warzywa w lipcu? Wody, szczególnie ogórki. Najlepiej podlewać rzadziej a obficie, tak aby gleba głęboko przemiękła. Warto sobie wodę gromadzić w beczkach i zbiornikach, aby mogła się nagrzewać i taką ciepłą wodą podlewać warzywa. Zimna woda i wysoka temperatura to zawsze szok dla roślin.
Jak podlewać ogród podczas upałów
Do zbioru będzie się już nadawał czosnek sadzony jesienią. Wykopujemy go widłami, kiedy większość szczypioru zacznie zasychać, a łuska na główce stanie się sucha. Czosnek po wykopaniu dosuszamy w przewiewnym miejscu, ale bez dostępu słońca.
10 sposobów przechowywania czosnku w domu
Dlaczego czosnek nie tworzy ząbków
Do połowy lipca można jeszcze siać fasolkę szparagową. Po tym terminie siew już jest bezcelowy, bo fasolka nie zdąży wytworzyć strąków.
Jakie warzywa można siać i sadzić w lipcu
Oprócz fasolki można przez cały lipiec dosiewać koper na świeżą zieleninę, rzepę na zbiór jesienny, pod koniec lipca siać sałatę i szpinak oraz sadzić rozsadę jarmużu. Z racji pogody, szczególnie wysokich temperatur o wysiane w tym czasie warzywa należy szczególnie zadbać. To znaczy regularnie je podlewać a rozsadę być może i zacieniować, chociaż oczywiście lepiej sadzić w dzień pochmurny.
Jeśli po zebranych warzywach np. czosnku nie planujemy na razie uprawy innych warzyw, to warto w to miejsce wysiać rośliny na zielony nawóz. Będzie do przekopania na jesień.
Jaki nawóz zielony (poplon) wybrać
Warto kontrolować rośliny. Na warzywa dyniowatych może pojawić się mączniak prawdziwy i rzekomy a na pomidorach choroby grzybowe m.in. zaraza ziemniaczana. W tym przypadku warto patrzeć na ziemniaki. To roślina wskaźnikowa i na nich najczęściej pojawiają się pierwsze oznaki chorób, zanim przeniosą się i zaatakują pomidory.
Gdzie szukać oznak chorób na pomidorach - grafika
Oprysk z drożdży na zarazę ziemniaczaną
Wczesne odmiany ziemniaków można już zacząć wykopywać i zbierać. Odmiany późniejsze nadal trzeba chronić przed stonką i chorobami grzybowymi.
Najważniejszy zabieg w uprawie ziemniaków - obsypywanie
À propos pomidorów, to w lipcu zaczynają powoli dojrzewać i wymagają dalszej pielęgnacji. Czyli podwiązywania, usuwania bocznych odrostów, dolnych liści i zasilania. W tym czasie lepiej zrezygnować z podlewania gnojówką z pokrzyw na rzecz nawozu bogatszego w potas. Można np. zastosować gnojówkę z żywokostu, lub nawóz z bananowych skórek.
Skórka z banana, idealny nawóz pod pomidory i nie tylko
Gnojówka i "sok" z żywokostu. Dla roślin kwitnących i owocujących
Jak wykorzystać liście pomidorów
Co zrobić z liśćmi, które wyrastają na gronach kwiatowych pomidorów
Dziwny kwiat pomidora, czyli o kwiatach staśmionych
Dlaczego liście pomidorów żółkną
Dlaczego opadają kwiaty pomidorów
Dlaczego pomidory kwitną, ale nie zawiązują owoców
Dlaczego liście pomidorów się zwijają. 8 przyczyn
Gnicie pomidorów czyli sucha zgnilizna wierzchołkowa
Cięcie i formowanie papryki w trzech krokach
Na warzywach kapustnych mogą pojawić się gąsienice bielinka kapustnika. Upalna i sucha aura sprzyja występowaniu na spodniej stronie liści mączlika warzywnego.
Domowe sposoby na szkodniki kapusty
Sposoby na mączlika warzywnego
Szczególnej uwagi podczas upału, potrzebują uprawy pod osłonami. Tam temperatura może być nawet wyższa niż na zewnątrz. Wietrzenie to podstawa. Obniżyć temperaturę można również poprzez cieniowanie tuneli i szklarni.
Jak obniżyć temperaturę w tunelu i szklarni
Bo obfitych opadach warto spulchnić glebę pomiędzy roślinami. Zapewni to lepszy dostęp powietrza do korzeni, a na wierzchniej warstwie ziemi nie zrobi się skorupa i spękania.
Ogród ozdobny
Na początku lipca można jeszcze wysiewać kwiaty dwuletnie na rozsadę. Kwiaty wysiane w czerwcu można już pikować do osobnych doniczek.
Dosuszone powinny już być cebule tulipanów wykopane w czerwcu. Oczyszczamy je z ziemi, rozdzielamy, sortujemy według wielkości i przechowujemy w skrzyneczkach do jesiennego sadzenia. Natomiast teraz wykopujemy cebule narcyzów i hiacyntów.
Dzielimy byliny, które już przekwitły np. żagwiny, rozchodniki, rojniki, zawciągi itp. Lipiec to właściwy moment na podzielnie kosaćców. Zabieg dzielenia i przesadzania najlepiej wykonywać przy pochmurnej pogodzie.
Przywiązujemy i podwiązujemy wysokie byliny i kwiaty m.in. dalie i mieczyki, aby wiatr ich nie połamał.
Usuwamy przekwitłe kwiatostany bylin i kwiatów jednorocznych. Wiązanie nasion osłabia dalsze kwitnienie. Dobrze na taki zabieg reaguje np. szałwia, która po przycięciu powinna zakwitnąć ponownie. Przy okazji można już zebrać nasiona do późniejszych siewów.
Kiedy i jak ścinać kwiaty do wazonu. Infografika
Szczególną opieką otaczamy kwiaty rosnące w pojemnikach i skrzynkach balkonowych. W upalne i słoneczne dni będą potrzebowały nawet dwukrotnego podlewania w ciągu dnia. A raz w tygodniu warto je zasilić nawozem wieloskładnikowym.
Podczas upału lepiej przyciąć trawnik na większą wysokość niż kosimy zazwyczaj. Pomoże to trawie lepiej znieść trudne warunki.
Przysłowia na lipiec
Gdy Halina łąki zrosi, rolnik w wodzie siano kosi
Gdy się grzmot w lipcu od południa poda, drzewom się znaczy szwank i nieuroda
Gdy Amelia (10.07) pogodna, będzie jesień dorodna
Upały lipcowe wróżą mrozy styczniowe
Jeżeli w żniwa mysz w polu gniazdo wysoko zakłada, znak to, że zima srogie śniegi zapowiada
W dzień świętej Małgorzaty (20.07) pierwsze gruszki do chaty
Gdy Maria Magdalena (22.07) deszczem zaczyna, to zwykle deszcz dłużej trzyma
Na Jakuba (25.07) deszcz, złych żniw wieszcz
Od świętej Anki (26.07) zimne noce i poranki
Jak po lipcu gorącym sierpień się ochłodzi, to później zima z wielkim śniegiem chodzi
![]() |
kliknij tutaj, aby otworzyć kalendarz w nowej karcie i go powiększyć |
Kalendarz można pobrać tutaj (plik pdf)
Legenda do kalendarza:
Symbolem liścia oznaczono kwadrę liścia, najlepsze dni do siewu sadzenia i zbioru roślin liściowych: np. sałaty, kapusty, szpinaku, jarmużu, kopru
Symbolem owocu oznaczono kwadrę owocu, najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin owocujących nad ziemią: np. roślin strączkowych, pomidorów, ogórków, zbóż, ziół, drzew i krzewów owocowych, kwiatów, zbioru nasion oraz wykonywania rozmaitych przetworów od dżemów po nalewki
Symbolem korzenia oznaczono kwadrę korzenia, najlepsze dni do siewu, sadzenia i zbioru roślin plonujących pod ziemią; np. warzyw korzeniowych, ale również kwiatów cebulowych i bylin wieloletnich
Symbolem łopatki oznaczono kwadrę uprawy, najlepsze dni pracy z glebą: przekopywania, uprawiania, spulchniania, nawożenia, a także do niszczenia chwastów i zwalczania szkodników. To również dobry czas na zbiór roślin korzeniowych do przechowywania.
Symbolem konewki oznaczono najlepsze dni do podlewania.
W lipcu 2025 pierwsza kwadra księżyca przypada 02.07., pełnia 10.07., trzecia kwadra 18.07., nów 24.07. To szczególnie niekorzystne dni na prace ogrodowe związane z siewem, sadzeniem i zbiorem roślin.
Siewów, sadzenia i zbiorów nie zaleca się także w kwadrze uprawy 19.07-23.07. Za to są to korzystne dni na prace pielęgnacyjne w ogrodzie m.in. usuwanie chwastów, uprawę gleby, zwalczanie chorób i szkodników oraz cięcie.
Siać, sadzić, zbierać rośliny owocujące (warzywa dyniowate, paprykę, pomidory), zbierać owoce w sadach, wysiewać i sadzić kwiaty dwuletnie, zbierać zioła, zbierać nasiona kwiatów, ziół, warzyw najkorzystniej 03.07-09.07. Dobre dni 01.07, 11.07-17.07 oraz 25.07-31.07.
Siać, sadzić roślin liściowe (np. jarmuż, koper, sałatę), zbierać rośliny liściowe najkorzystniej 01.07 i 25.07-31.07. Dobre dni 03.07-09.07 oraz 11.07-17.07.
Zbierać rośliny korzeniowe (np. czosnek, wczesne ziemniaki), siać rośliny korzeniowe (np. rzepę), dzielić rośliny wieloletnie najkorzystniej 11.07-17.07. Dobre dni 01.07, 03.07-09.07 i oraz 25.07-31.07.
Komentarze
Prześlij komentarz